Ode aan 't Halfvasten
ZWEMWEDSTRIJDEN
Een eerste aanzet tot de bouwhistorie en
ontwikkelingsgeschiedenis van een unieke
T-boerderij.
De boerderij
Op 9 september 1923 werd er een
zwemwedstrijd gehouden vanaf 't
Halfvasten naar de Bult van Ketjen
in Zutphen, 8 km stroomwafwaarts.
Er waren 23 deelnemers, onder wie
vijf vrouwen. De wedstrijd was zo'n
succes, dat hij voortaan ieder jaar
werd georganiseerd. De schuren bij 't
Halfvasten dienden als kleedruimtes:
een voor de dames, een voor de heren
De deelnemers startten vanaf twee
rijnaken die dwars in de IJssel lagen.
Eerst de dames, drie minuten later de
heren. In de tweede helft van de jaren
vijftig was het water van de IJssel
evenwel zo vervuild, dat de zwemmers
er last van kregen. Op zondag 2
augustus 1959 is daarom,
met 226 deelnemers, de 27ste en
laatste wedstrijd gehouden.
plaats moeten maken voor een nieuwe
dijk. Uiteindelijk werd de nieuwe dijk
achter de boerderij aangelegd. Die bleef
gespaard, alleen de schuren er achter
werden afgebroken. De boerderij kreeg een
pompinstallatie, zodat hij in een polder
kwam te liggen, het kleinste poldertje van
de omgeving.
In 1985 verhuisde zoon Hendrik Jan
(1957) naar de boerderij aan de andere
kant van de nieuwe dijk. Eind 2004 kregen
hij en zijn vader de eerste aankondiging
van de op handen zijnde plannen van
Ruimte voor de Rivier. Toch heeft het er
jarenlang naar uitgezien dat 't Halfvasten
gespaard zou blijven, totdat uiteindelijk
bekend werd dat ook hij gesloopt zou
worden. In oktober 2013 overleed Joop
Wassink, die op 't Halfvasten was blijven
wonen. In de nacht dat hij stierf scheurde
een dikke tak uit de oude wilg op het erf.
Bovenaan zijn rouwkaart stond: "Je moet
een oude boom niet verplanten...."
Tekst en foto's: Mirjam ten Hove - EMD-monumentenzorg
Boerderij 't Halfvasten is in oktober 2014 afgebroken als gevolg
van de uitvoeringsplannen voor het project 'Ruimte voor de
Rivier'.'t Halfvasten was een bijzondere en cultuurhistorisch
waardevolle boerderij. Tijdens de inventarisatie van T-boerderijen
in de IJsselvallei (2011), uitgevoerd in opdracht van de Stichting
IJsselhoeven, was 't Halfvasten al opgemerkt vanwege de unieke
ligging, de gebruiksgeschiedenis en de authenticiteit van de
boerderij. De boerderij had geen beschermde status; het was
slechts eerder geïnventariseerd (1991) en kort beschreven voor het
Monumenten Inventarisatie Project (MIP). Als motivering voor
een mogelijke bescherming meldt de MIP-beschrijving uit die tijd:
architectonische- en situeringswaarde.
Kort voor de sloop is de boerderij bouwhistorisch onderzocht
en de informatie uit het onderzoek wordt verder uitgewerkt.
Onderstaand alvast een eerste aanzet over de bouwhistorie en de
ontwikkelingsgeschiedenis van 't Halfvasten. In december 2014
verschijnt er een boek over.
De oorspronkelijk hoofdvorm van boerderij 't Halfvasten is een
hallehuis. Deze boerderijvorm is in de Middeleeuwen ontstaan voor
56
