Nieuwe harmonie of karikatuur?
Broederenkerkplein verrijkt met 'historiserend' appartementencomplex.
Zelden waren de meningen over een gebouw zo verdeeld als over het nieuwe appartementencomplex op het Broederenkerkplein
in Zutphen. Dat waren ze tien jaar (en langer) geleden al, toen er alleen nog maar een voorlopig ontwerp bestond - dat het
uiteindelijk nooit heeft gehaald. Volgens de een was dit wat rommelig aandoende open stuk in de stad een 'rotte kies', volgens de
andere had het wel ongeveer zo mogen blijven.
De mening van omwonenden
Eclectisch
Door: Sander Grootendorst Vlinderwerk
'Een beetje lucht in de volgebouwde
binnenstad.' Had er een mooi pleintje van
gemaakt.zeggen omwonenden, die ten
gevolge van de nieuwbouw een deel van
hun lichtinval zijn kwijtgeraakt.
Er is de mening van de argeloze toerist, die
tijdens de bouwwerkzaamheden over de
Kreynckstraat wandelde en zei: 'Wat wordt
dat mooi gerestaureerd.' Hij had niet in
de gaten dat de door hem herkende oude
kloostermoppen worden gebruikt voor een
geheel nieuw ontwerp.
En er zijn minder argeloze meningen,
zoals die van Constant Willems,
gepensioneerd bouwkundige en voorzitter
van de werkgroep Bouwhistorie. 'Een
nieuwe spuuglelijke bunker met de allure
van een strafcamp,' oordeelde hij in een
ingezonden brief in de Stentor.
Op de website van bouwbedrijf Chris
Kappert, dat het ontwerp van Ton de
Lange en zijn architect Egbert Hoogenberk
verwezenlijkt, staat dat sprake is van
een 'nieuw bijzonder bebouwingsplan'.
Daar valt geen speld tussen te krijgen.
De artist impression, te zien op de site
van de makelaar, versterkt het idee dat
wat hier wordt verwezenlijkt niets meer
en niets minder is dan de droom van de
ontwerper. Wat in deze tijden van strenge
gemeentelijke eisen en inspraak van
omwonenden niet zo vaak meer gebeurt.
De artist impression van architect Egbert Hoogenberk
'Ton de Lange ziet zijn droom uitkomen.'
Het zijn de woorden van Clarien Veltkamp
en Ineke van Vlimmeren. Ze wonen aan
de Rozengracht en zien aan de achterzijde
van hun huis de nieuwbouw verrijzen.
En hoewel die inderdaad een forse hap
van hun uitzicht opslokt, zijn ze toch niet
perse negatief over die tot steen geworden
droom. 'Toen we hier zes jaar geleden
kwamen wonen, waren we op de hoogte
van de plannen,' zegt Veltkamp. 'Het
aanvankelijke plan,' zegt Van Vlimmeren,
'was trouwens ongunstiger voor ons. Een
stuk massaler. Nu staat die muur daar toch
wat verder naar achteren. Alleen jammer
dat het geen blinde muur mocht zijn. Dat
raam had van ons niet gehoeven.'
Zo te oordelen, valt de schade mee. Er
zitten nog tuinen tussen de huizen aan
de Rozengracht en 'de droom' en de
architect kreeg van de gemeente zelfs
uitdrukkelijk te horen dat een met klimop
begroeide muur moest blijven zoals-ie
was. Het is een favoriete verblijfplaats van
huismussen, een ooit zeer algemene vogel
die het steeds moeilijker krijgt om zich te
handhaven. 'We hebben de ecoloog hier
zien rondlopen, 's morgens heel vroeg.
Heb ook nog met hem gesproken. Hij zag
dieren die mij nooit waren opgevallen.'
Sinds het bombardement van 1944 lag het
terrein braak. Zeventig jaar na dato komen
er weer mensen te wonen. De Lange (van
de Brummense ontwikkelingsmaatschappij
Engelenburg) nam de grond over van
eigenaar Torenstad en trok zijn eigen,
nieuwe plan. Hij creëerde plek voor drie
appartementen. Het bestaande pakhuis
mag blijven als parkeergelegenheid voor
de nieuwe bewoners.
De omwonenden hebben de
voorbereidende werkzaamgheden
gadegeslagen. Dat ging zorgvuldig,
constateren Veltkamp en Van Vlimmeren.
'We zagen De Lange bezig toen hij de
kleur van de stenen die hij wilde gebruiken
aan het vergelijken was met die van de
Broederenkerk.' Waaruit blijkt hoezeer de
hij hier een gebouw wilde neerzetten dat
past in de historische omgeving (waarvan
een deel werd weggebombardeerd).
De Lange koos ervoor om oude
kloostermoppen in te zetten.
De grote vraag bij dergelijke projecten
- ook wel, met een lelijk woord,
'inbreidingsprojecten' genoemd - komt
al jarenlang steeds weer terug: wat is
passend?In veel gevallen wordt gekozen
36
