JAARVERSLAG BOUWHiSTORiSCH ONDERZOEK 2013
Kuiperstraat 17
begeleiding doorbraak
Door: Jeroen Krijnen
Volgens 'Den Haag' trekt de economie, zij het voorzichtig, aan. Dat is misschien al merkbaar in het aantal ingediende bouwplannen en
indirect in het werk van een gemeentelijk bouwhistoricus: het lijkt er op dat langzaam maar zeker het aantal onderzoeken weer wat aantrekt.
Het jaar 2013 was echter quantitatief gezien een dieptepunt. Inhoudelijk maakt dat niet uit, het onderzoek dat wordt gedaan wordt
uitgevoerd conform de richtlijnen die daarvoor staan en uiteraard wordt daarover als altijd bericht.
Het in 2013 uitgevoerde onderzoek kreeg enerzijds zijn beslag in de vorm van een kort bezoek resulterend in verslagen, anderszijds in
de vorm van een uitgebreide documentatie en rapportage. Het leverde in ieder geval een interessante hoeveelheid informatie op over de
geschiedenis van het gebouwde erfgoed van Zutphen. Bijzonder was de vondst van een verdwenen spiltrap in de Kuiperstraat en muren uit
de veertiende eeuw in een huis aan de Nieuwstad.
De volgende panden zijn in 2013 bouwhistorisch onderzocht:
Er zijn in 2013 geen panden dendrochronologisch onderzocht.
Op een aantal onderzoeken wordt nu in meer detail ingegaan.
Aanleiding
De eigenaar van Kuiperstraat 19 kon
het linker buurpand Kuiperstraat 17
verwerven en had de wens om beide
panden op de begane grond door middel
van een doorgang met elkaar te verbinden.
Ter plaatse is eerst aan de zijde van
nummer 17 een strook pleisterwerk
verwijderd om een uitspraak over het
metselwerk te kunnen doen en om de
definitieve locatie van de doorgang te
kunnen bepalen. Na het verlenen van
de bouwvergunning is het maken van
het gat bouwhistorisch begeleid om
kennis te vergaren over het gebruik en de
bouwkundige geschiedenis van de twee
huizen.
Situering en historische context
Beide panden zijn gelegen binnen het
oudste deel van de historische binnenstad
van Zutphen, op de plek waar de straat
sinds ophogingen in de tweede helft van
de dertiende eeuw een knik naar rechts
maakt om haaks aan te kunnen sluiten op
de Waterstraat 1.
Bij archeologisch onderzoek, onder
andere in de kelder van Kuiperstraat 19,
kon worden vastgesteld dat in de eerste
decennia van de veertiende eeuw in dit
stadsdeel een brand heeft gewoed die
de aanwezige houtbouw heeft verwoest.
Aangenomen mag worden dat herbouw na
deze brand in dit deel van de binnenstad
met bakstenen huizen zal zijn gebeurd.
Het huis wordt in ieder geval in 1395 voor
het eerst schriftelijk vermeld.
In 1627 kwam het huis in bezit van
stadsbouwmeester Emond Hellenraet die
in 1651 de huidige maniëristische gevel
ontwierp. Het huis bleef in de familie tot
1682 2.
Beschrijving van Kuiperstraat 17
Het is niet nodig om in het kader van dit
artikel het gehele pand te beschrijven,
daarom passeren hier de belangrijkste
aspecten de revue.
Op de begane grond bestaat de indeling
uit een gang met marmeren tegels. Een
zogenaamde Engelse trap voert naar
de eerste verdieping. Deze bezit een
rijk bewerkte trappaal met gesneden
klauwstukken en voluten. In het verlengde
van de gang is de keuken gesitueerd. De
1.
Deventerweg 69
advisering aanpassing serre
2.
Kerkhof 16
advisering in verband met aanpassing tot kantoor
3.
Laarstraat 9 (bovenwoning)
onderzoek in verband met verbouwing pand
4.
Laarstraat 49
advisering dakkapel
5.
Marspoortstraat 17-19
bouwhistorische verkenning vanwege wijzigingen in het interieur
6.
Oude Borculoseweg 3 Warnsveld
advisering in verband met sloop opstallen en herinrichting erf
7.
Nieuwstad 23
advisering in verband verbouw winkel en bovenwoning
8.
Nieuwstadskerk
advisering inzake aanpassing uiterlijk orgel
9.
Nieuwstadskerksteeg 1
advisering in verband sloop schoorsteen
10.
Rodetorenstraat 16
advisering aanpassing voorgevel
11.
Vaaltstraat 4
advisering inzake aanpassing interieur
12.
Kuiperstraat 17
voorbereidend onderzoek gewenste doorbraak tussen twee panden
13.
Oude Wand 126 achter
advisering inzake sloop en herbouw tuinmuur
14.
Turfstraat 2
advisering inzake behoud stucplafonds
Plattegrond van Joan Blaeu uit 1649 met
gemarkeerd de locatie van Kuiperstraat 17
en 19