-1 lp-' v ~tirmir*^ f V Afb.20_. Foto’s: Jeroen Krijnen - Gemeente Zutphen, tenzij anders vermeld. Dendrochronologie Uit bestudering van de wand bleek dat deze sinds de bouw niet noemenswaardig was veranderd of aangetast, een gunstige voorwaarde voor een dendrochronologische datering. Mede door de goede toegankelijkheid kon op vier locaties een monster genomen worden. Helaas kon vanwege het ontbreken van voldoende jaarringen geen sluitende datering worden verkregen. Dit is waarschijnlijk het gevolg van het feit dat voor dergelijke in eiken uitgevoerde vakwerkwanden zullen daarom eveneens lastig te dateren zijn. De wand is opgebouwd uit vijf (verticale) eiken stijlen waartussen per segment twee (horizontale) eiken regels zijn toegepast, die met een halfhoutse verbinding op de stijlen zijn gespijkerd. (afb.18) De derde regel gaat schuil achter het plafond. Op de eerste verdieping is één meter boven de vloer een vierde regel zichtbaar die de oorspronkelijke positie van de eerste verdiepingsvloer markeert. Omdat elk vak ongeveer een meter hoog is, was de begane grond oorspronkelijk ongeveer vier meter hoog. De huidige verdiepingshoogten dateren uit de 19e eeuw en zijn jonger dan de vakwerkwand. De eiken kapconstructie op zolder maakt deel uit van de bouwfase die de tegenwoordige hoofdvorm in hoge mate bepaalt en een gebouw opleverde dat in eerste instantie bestond uit een dubbelbreed pand met een hoge begane grond en een zolder. De kapconstructie bestaat uit een eiken dekbalkgebint die eiken sporengespannen draagt. Om in de negentiende eeuw een volwaardige verdieping aan het huis te kunnen toevoegen en de voorgevel te vernieuwen zijn de spantbenen van het gebint aan de onderzijde ingekort en later is de dekbalk doorgezaagd. (afb.20) De eiken daksporen zijn ongemoeid gelaten. Het materiaalgebruik en de constructieve kenmerken van de oudste onderdelen van de kap wijzen op een datering in de 16e of 17e eeuw. Dit kan wijzen op een gelijktijdige datering met de vakwerkwand, aangezien deze gelet op het gebruikte eikenhout en de hergebruikte stenen in de periode 1650-1850 kan zijn opgetrokken. Het achterhuis is in ieder geval jonger en dateert vermoedelijk uit dezelfde tijd als de verbouwing van het voorhuis in de negentiende eeuw. De kapconstructie van Laarstraat 9 bestaat uit een (verzaagd) eiken dekbalkgebint dat de eiken sporengespannen draagt. Voetnoten 1 Stenvert, R, Chr. Kolman et.al., Monumenten in Nederland. Gelderland, Zwolle/Zeist 2000, 359 2 Bijvoorbeeld op de begane grond van Turfstraat 21, gedateerd 1468 (d) en in de tussenmuur van Lange Hofstraat 23-25, gedateerd 1426 (d) 3 Recent is door Edwin Orsel in Leiden aangetoond dat op deze wijze aangebrachte ongeschaafde vuren balken ten behoeve van stucplafonds ook uit de 18e eeuw kunnen dateren. E. Orsel, Baddingen of platen. Vroege, ongeschaafde 'plaat'-balklagen, in: Nieuwsbrief Stichting Bouwhistorie Nederland, 52 mei 2012, 65-70 4 Bert Fermin en Michel Groothedde, Een zoektocht naar de stadsmuur. Archeologische begeleiding van Bornhovestraat 45 in Zutphen, Zutphense Archeologische Publicaties 75, Zutphen 2012, 13 De pui van Laarstraat 9 uit 1933 was ernstig aangetast door corrosie. Afb.19

Periodiekenviewer van Erfgoedcentrum Zutphen

Zutphense Pracht (vanaf 2012) | 2013 | | pagina 30