1
KJ
.7-
Bornhovestraat 43-45
doorsnede A.-A.
Afb.12
27
Een halfronde spaarboog met een halfsteens rollaag kwam daar
tevoorschijn. Het omliggende metselwerk bestond uit regelmatig
gemetselde kloostermoppen. De vulling binnen de boog bestond
uit aanzienlijk rommeliger metselwerk, een aanwijzing dat
de boog in eerste instantie als een spaarveld is uitgevoerd. De
halfronde vorm van het spaarveld is in Zutphen geen onbekend
verschijnsel, in diverse panden uit met name de vijftiende en
zestiende eeuw kunnen ze worden aangetroffen2.
Het badkamervenster tenslotte, kon zonder problemen
gerealiseerd worden; de aanpassing van het monument is
minimaal en bij de rechter woning Rijkenhage 32 is in het
verleden in de blinde gevel op de zelfde hoogte een goed
uitgevoerd historiserend kozijn met vierruits draairaam geplaatst,
dat in vorm, uitvoering en plaatsing uitstekend als voorbeeld kon
dienen. (afb.8)
Het spitsboogvormig spaarveld in Bornhovestraat 43. Het geeft
een indruk hoe het spaarveld in Beukerstraat 77 er heeft uitgezien,
hoewel deze laatste waarschijnlijk wat gedrukter en lager is geweest,
vergelijkbaar met een aangetroffen spaarveld in Houtmarkt 63c.
De bedoeling was om het pand te verbouwen, waarbij de
historische indeling als uitgangspunt werd genomen en om
constructieve schade te herstellen. In de rechter woning werd
bovendien de negentiende-eeuwse bordestrap op de begane
grond weer gecompleteerd en in ere hersteld. Omdat de zolders
ook volledig bij de woningen werden betrokken werden deze
geïsoleerd en deels van een nieuwe indeling voorzien.
Het pand is gesitueerd op een dubbel breed perceel dat op het
tracé van de dertiende-eeuwse stadsmuur ligt. Omdat vrijwel
exact op dat tracé een forse bouwmuur staat tussen de voor-
en achtervleugel was het verleidelijk hierin een restant van de
stadmuur te zien. Het pand kent een lange bouwgeschiedenis, die
hieronder aan de hand van enkele interessante vondsten uit de
zoeken wordt gedaan.
De zeer goed behouden gebleven
vroeg-veertiende-eeuwse gevel van
de voorganger van Bornhovestraat
43 met geprofileerde gotische
nis, zichtbaar op zolder van
Bornhovestraat 41.
Na een gebruik van enkele decennia door een winkel in tapijten
en woninginrichting, werd in 2011 het pand aangekocht met het
doel om twee ruime binnenstadswoningen te realiseren (afb. 9).
De achtergevel van het pand Rijkenhage 32 met de locatie van het
geplande venster. Juist onder de dakgoot zijn op regelmatige afstand
bouwsporen te zien die vermoedelijk horen bij de constructie van
een verdwenen overstek om het regenwater ruim van de gevel te
laten vallen.
De voorgevel van Bornhovestraat 43-45 tijdens de
reconstructie van de vensters op de begane grond.
Een gotische spaarnis uit de veertiende eeuw
Tijdens het stucwerkherstel op de begane grond werd in nummer
43 in de linker zijmuur aan de straatzijde een gemetselde
spitsboogvormige
(gotische) boog ontdekt,
die bij nader inzien bij
een spaarveld hoorde.
(afb.10) Het spaarveld
maakt deel uit van de
linker zijgevel van een
ouder huis op deze plaats
dat omstreeks 1300
is gebouwd en dat de
nokrichting evenwijdig
aan de straat had met
links en rechts twee grote
tuitgevels. Op zolder van
het linker buurpand,
nummer 41 is de linker
gevel zeer gaaf bewaard
gebleven. Uniek is de
gotische blindnis met
geprofileerde hoekstenen
(afb.11) waarop in 1994
sporen zijn aangetroffen
van de oorspronkelijke,
kleurrijke decoraties.
Dwarsdoorsnede door Bornhovestraat 43 met daarin schetsmatig
aangegeven de locatie van de aangetroffen spaarboog. De straat is
links op de tekening. Bron tekening F. Ambagtsheer
Afb.11
Afb.9
*-•
j-v. -