di
Beukerstraat 75 (doorbraak Boek en Buro)
4
25
gewijzigd, hersteld, opgevuld en dat hierin nauwelijks meer
een logische ontwikkeling viel te herkennen. Een voor de
voortgang van de actuele bouwwerkzaamheden gunstige
uitkomst. Zestiende- of zeventiende-eeuws muurwerk, laat
staan middeleeuws werk was zo goed als afwezig; een bruikbare
tienlagenmaat kon niet genomen worden. Een uitzondering
hierop was een aangetroffen restant van een segmentboog van een
vermoede doorgang, acht meter van de voorgevel. Deze is aan de
zijde van nummer 75 alweer lang geleden dichtgemetseld, getuige
de toegepaste (hergebruikte) bakstenen en oude restanten van
witselkalk, die in ieder geval vóór uitvlakwerk uit de late 19e eeuw
moet zijn aangebracht.
De uitkomst van de documentatie was dat vrijwel al het
muurwerk binnen deze vrijgelegde plek in ieder geval tijdens de
afgelopen 150 jaar aan beide zijden diverse malen is teruggekapt,
Het witgepleisterde pand Beukerstraat 75 in 1977, rechts nummer 77.
Fotocollectie monumentenzorg gemeente Zutphen - RAZ
Kapconstructie
Vlak voordat in Beukerstraat 75 de trap werd verwijderd ten
behoeve van een vrije winkelruimte op de begane grond, is de
voormalige bovenwoning en zolder van het rijksmonument
bekeken. Op zolder werd een eiken sporenkap aangetroffen, die
vrij in het zicht is gelaten. (afb.3) De halfhoutse verbindingen in
de nok zijn gespijkerd (dus geen toognagels) en ook de halfhoutse
verbindingen van haanhouten op de sporen zijn gespijkerd.
Deze verbindingen zijn recht uitgevoerd in tegenstelling tot
de in Zutphen ook wel toegepaste halve zwaluwstaartvormige
verbindingen. De constructie is volledig voorzien van gesneden
telmerken die oplopend zijn genummerd van achteren naar voren
en op de straatzijde van de sporenparen zijn aangebracht.
Interessant waren de aanzetten van een spaarboog aan beide
zijden van de bouwmuur in de eerste drie meter vanaf de straat.
Aan de zijde van Beukerstraat 77 was deze spitsboogvorming
(gotisch), aan de zijde van Beukerstraat 75 rondboogvormig.
(afb.2) De ongelijke hoogte en vorm van de bogen is een
aanwijzing voor een gemeenschappelijke bouwmuur die in twee
stappen tot stand is gekomen. De geplande doorgang is ter plaatse
één meter versmald om inpassing en behoud van deze belangrijke
bouwsporen mogelijk te kunnen maken.
Ten behoeve van de uitbreiding van boekenzaak Boek en Buro
in Beukerstraat 77 is door eigenaar Han Nieuwenhuis het
linker pand Beukerstraat 75 aangekocht. Beide panden zijn
rijksmonument. (afb.1) Om de uitbreiding te effectueren zijn een
tweetal brede openingen gecreëerd in de bouwmuur tussen beide
panden: één aan de voorzijde en één achterin, ter plaatse van
dichtgebouwde tuinen achter beide panden. Het maken van de
achterste doorbraak is bekeken en gefotografeerd, de doorbraak
aan de voorzijde was van bouwhistorisch groter belang en is
intensief begeleid. Alvorens gestart werd met het maken van de
doorgang is hier aan beide zijden een muurdeel van zes meter
lang en drie meter hoog ontpleisterd ten einde bouwsporen
te kunnen documenteren en om de mogelijkheid te hebben
eventuele, interessante bouwsporen in het plan te kunnen passen.
Afb.2
i
Aan de zijde van Beukerstraat 75 is in de gemeenschappelijke
bouwmuur een fragment van een spaarboog aangetroffen
(gemarkeerd).
f i
Afb.3
Bij de achtergevel van Beukerstraat 75 is in de sporenkap een klein
hijsrad met ingeslagen gaffels opgenomen. De gevelopening van de in
het verleden verwijderde hijsbalk is op de achtergrond zichtbaar.