Ad ten Bosch
Uitgever, schrijver en boekhandelaar
Ad ten Bosch werd in 1951 geboren
in Zutphen. Zijn vader was mede
oprichter van boekhandel Van
Someren en Ten Bosch. Hij bracht
een groot deel van zijn leven in
Zutphen door. Met behulp van een
archivaris kwam hij er achter dat
hij behoort tot één van de oudste
families van Zutphen. Zijn stamboom
gaat terug tot het begin van de
zestiende eeuw.
zo ongemerkt tussen keuken en entree heen en weer kon lopen.
Met het verwijderen van deze muur ontstond het zogenaamde
doorzon-effect. De ramen zorgen voor veel licht. Ze bieden
zicht op de binnentuin van de Agnietenhof waar 's zomers
geregeld groepen toeristen voorbij trekken.
Stenen fornuis uit 1780
Is de schouw in de kamer te modern uitgevoerd voor het huis,
het beeld van de middeleeuwen groeit wel weer bij het zien
van de keuken. De grote schouw daar herbergt een enorm
gat voor de schoorsteen. Zwartgeblakerd maar dichtgestopt.
Niet meer in gebruik dus. Het stenen fornuis eronder werd
vermoedelijk ook in 1780 geplaatst. Volgens Ad is het één
van de eerste soort fornuizen dat in Nederland werd gebruikt.
Hout gestookt met gaten in het bovenblad voor de potten en
de pannen. Het fornuis is door het Wijnhuisfonds beschermd
en wordt, behalve als rommeltafeltje, niet meer gebruikt.
De moderne keuken aan de andere wand heeft deze functie
overgenomen. Een deur onder de kap van de schouw leidt naar
de gewelvenkelder met meerdere vertrekken en waar Ad op dit
moment alleen zijn wijn bewaart. De werkkamer bevindt zich
op de eerste verdieping. Die bereik je via de fraai geschuurde
trap in de entree. In tegenstelling tot de benedenverdieping
zijn hier de zware houten balken aan het plafond wel zichtbaar.
De middeleeuwen omarmen je onmiddellijk: drie dikke
draagbalken met daarop een flinke verzameling dwarsbalken.
Roodbruin gekleurd. Zwaar. Nog een trap hoger bevinden
zich twee slaapkamers waar af en toe Ad's kinderen of gasten
logeren. De balken zijn donkerbruin en origineel. Ze ademen
historie. Enkele eiken korbelen in de slaapkamers zijn flink
aangetast door houtworm. 'Een heel gedoe', zegt Ad, 'maar als
je het bijhoudt verdwijnen ze wel.' De aangevreten plekken in
de balken zijn tijdens het opknappen van het huis afgekrabd
en gevuld met een speciale harssoort om de stevigheid te
waarborgen. Dat is nodig. Er rust immers, ver boven ons hoofd,
nog een zware eikenhouten kapconstructie op de gebinten. De
kap van het huis is origineel. Aan de zijde van Ad's woning
tenminste wel. Aan de zijde van zijn buren woedde in 1975 een
hevige brand. Hun kap moest helemaal vernieuwd worden.
Via de vlizotrap beklimmen we de hoge zolder waar Ad enkele
zwartgeblakerde spanten laat zien die herinneren aan die brand.
Ad houdt van het huis. Zal er voorlopig ook wel blijven hangen.
Bovenal geniet hij van de rust in de stad. 'In Amsterdam heerst
altijd hectiek. In Zutphen gebeurt niet snel iets waar je per se bij
wil zijn. Deze stad en dit huis zijn prima plekken om in rond te
hangen.'
Marion Traas (tekst en fotografie)
HenrickAddaman van Vorden en zijn echtgenote Geese
vermaakten in 1398 hun huis aan het Oudewand te Zutphen
aan vijf vrouwen die "daerin wonen sullen ende dienen Gaede
ende Onser Liever Vrouwen van hemelrycke." Daarmee was
de basis gelegd voor een convent dat, naar de schenker van
het hoofdgebouw, veelal het Adamanshuisgenoemd zou
worden, maar dat ook bekend is als het Agnietenconvent.
De naam van het convent werd ontleend aan de heilige
Agnes die op dertienjarige leeftijd stierf als martelares voor
het christelijke geloof. Het gebouwencomplex breidde zich
verder uit. Het pand aan de Oude Wand 25-27 werd in 1448
gebouwd door Alphart Schimmelpenninck. In 1475 verkocht
hij het aan de zusters van het Agnietenconvent. Recent is door
de Werkgroep Bouwhistorie van de Historische Vereniging
door dendrochronologisch onderzoek vastgesteld dat de
houtconstructies in de huizen dateren uit 1448. Op een
kaart uit 1751 vormen Oude Wand 25 en 27 een huis. Bij
de restauratie na de brand van 1977 werd een met linnen
bespannen wand uit omstreeks 1800 ontdekt waarop acht
lagen behang waren geplekt. Bij onderzoek in een atelier
kwamen drie voorstellingen tevoorschijn: een mand met
bloemen een getuigd schip en een huis in tuin en park.
- -C —1l» -
