it/p
t\
I s 1
1
1
A
overduidelijke feiten gebruikt Groothedde
een doorwrochte afstreepmethode, die
vierhonderd pagina's beslaat. Het is
voor de lezer dus wel even doorbijten.
Toch leest het boek, ook voor de leek,
prettig weg en maken de foto's en
afteeldingen de materie zeer tastbaar.
Steeds als je aandacht dreigt te verslappen,
is er weer een bijzondere vondst of
wetenswaardigheid, die je helemaal bij de
les brengt.
Aan de basis van het onderzoek ligt een
groot aantal archeologische vondsten,
die worden gerelateerd aan geschreven
bronnen, historische feiten en vondsten in
Nederland en Duitsland. Uiteindelijk komt
Groothedde uit op Bisschop Berthold
van Utrecht als de meest waarschijnlijke
opdrachtgever. Deze Berthold verwierf
volgens een koningsoorkonde van 23
augustus 1046 de grafelijkheid over het
graafschap rond Zutphen. Hij zou de
vorstelijke palts hebben gebouwd, bedoeld
voor regelmatig bezoek van de koning.
Geen bisschoppelijke palts, maar een
koninklijke.
Een bisschoppelijke palts was er al 16 km
verderop in Deventer. Groothedde voert
veel verschillende argumenten aan dat
het hier om een koninklijke palts gaat.
Heel interessant is zijn argumentatie op
grond van dierlijke vondsten. Precies
rond de tijd van de bouw halverwege
de 11e eeuw veranderde het menu in
Zutphen drastisch. Werden er vóór die
tijd vooral kleine runderen gegeten uit
de agrarische omgeving van Zutphen, na
de bouw van de palts werd het menu veel
gevarieerder en bestond het uit varkens,
kippen en vroonvis. Het lijkt erop dat
er regelmatig gekookt werd voor grote
gezelschappen, wellicht voor de koning
en zijn gevolg. Groothedde hecht grote
waarde aan de vondst van dierenbotten.
Een van zijn stellingen luidt dat je,
met zoölogisch onderzoek, bezoek van
rondreizende hoven aan kan tonen. "Soms
zijn deze vondsten veelzeggender dan
keramiekvondsten." Het meest curieus is
de vondst van hondenskeletten uit de 11e
eeuw. Groothedde vermoedt dat het hier
om schoothondjes gaat, wat weer wijst op
een adellijk huishouden. Als je de, door
Constant Willems, vakkundig nagebouwde
palts hebt bekeken, heb je nog maar een
beetje fantasie nodig om Koning
Hendrik III voor je zien. Vanaf de troon
groet hij de burgers van Zutphen, met zijn
hondje op schoot.
Agnes van Brussel
Maquette: Constant Willems
Ee„ „„«Hike p»l« »ZutPhen?
Een vorstelijke palts te Zutphen?
Proefschrift van Michel Groothedde,
verkrijgbaar in de Zutphense
boekhandels voor 39,50