Hoe word je stadsgids?
Meelopen, studeren en een spannende testwandeling
Afgelopen zomer zat Anja Derksen op een rustige natuurcamping in Italië stapels boeken door te werken. Geen spannende
thrillers of romans, maar geschiedenisboeken over Zutphen, boeken over de Vikingen en over Karel de Grote. "Je wil steeds meer
weten," verzucht de oud-wethouder van Zutphen, die haar eerste seizoen als stadgids meedraait bij het VVV. "Ik had al jaren het
plan om ooit stadsgids te worden en nu heb ik er de tijd voor.
Oud-wethouder Anja Derksen is één van de zestien stadsgidsen
Ze was bijna zestien jaar wethouder voor de PvdA in Zutphen
en daarna nog een periode lid van de Provinciale Staten. Dat
laatste lag Derksen minder goed. Ze miste het directe contact met
mensen. Het rondleiden van toeristen door Zutphen past wel goed
bij haar. "Het is leuk om te ervaren dat zo ontzettend veel mensen
geïnteresseerd zijn in onze stad."
Stadsgids ben je niet van de ene op de andere dag. Je solliciteert
ervoor, keurig met brief en cv. Daarna word je opgeroepen voor
een gesprek. In Zutphen wonen is een vereiste en je moet met
enige regelmaat oproepbaar zijn. Van het VVV krijg je een dikke
map studiemateriaal om thuis te bestuderen en je wordt gekoppeld
aan een ervaren gids. Gedurende drie maanden loop je regelmatig
mee met de individuele stadwandelingen. Daarna doe je een
testwandeling voor een groepje gidsen aangevuld met nog wat
aanhang tot tien personen. "Dat is spannend voor de aspirant-
gidsen," vertelt Esther Doze van het VVV. "Het is alsof je Johan
Cruijff moet vertellen hoe je moet voetballen."
De testwandeling in oktober van Anja Derksen verliep prima.
Sindsdien heeft ze al heel wat toeristen door Zutphen geleid en
haar eigen stijl ontwikkeld. "Natuurlijk zijn er highlights die je nooit
mag overslaan, zoals het 's Gravenhof en de Walburgiskerk, maar
verder ben je vrij om het persoonlijk in te vullen. Ik vind het leuk
om een link te leggen met de vaderlandse geschiedenis. Misschien
is Karel de Grote hier in de negende eeuw niet zèlf geweest, maar
Zutphen was toen al wel een graafschap van het Frankische rijk,
bestuurd door het gravengeslacht Hamaland. Ik probeer me voor
te stellen, hoe het houten grafelijk hof er uit heeft gezien als je
kwam aanvaren over de IJssel. Dat hof is in 882 door de Vikingen
aangevallen en verwoest. Dus ja, dan moet je ook iets over de
Vikingen kunnen vertellen."
Een persoonlijk invulling ligt bij Anja Derksen wel voor de hand.
Ze is geboren op de Mars, in een van de witte huizen, een
sociaal project van de familie Reesink. Toen haar vader later bij
de Gazellefabriek ging werken verhuisden ze naar Dieren, maar
Zutphen bleef haar stad omdat haar grootouders en alle tantes
en ooms in Zutphen woonden. "Ik vertel dus ook hoe mijn opa en
vader het bombardement in de oorlog hebben ervaren. En over
mijn moeder die dienstmeisje was in Huize van de Kasteele, waar
nu het hotel zit op het 's Gravenhof. Daar zat toen 'Pro Senectute'
bejaardenzorg voor senioren 'uit den beschaafde stand'.
Anja Derksen is een van de zestien gidsen die bij het VVV staan
ingeschreven als stadsgids. "De achtergrond van de gidsen is heel
verschillend," vertelt Lisette van Dijk, manager van het Zutphense
VVV-kantoor. Dat maakt het ook mogelijk om bij een groep een
passende gids te zoeken. Een groepsarrangement van een vrije
school koppel je bijvoorbeeld aan een gids met antroposofische
belangstelling. Voor de lezers van Zutphense Pracht organiseert
het VVV een exclusieve historische stadswandeling en een
architectuurwandeling voor een speciale prijs. Zie de kolom
hiernaast.
Op zaterdagmiddag om 13.30 gaat er altijd een individuele
groepswandeling van start, ongeacht het aantal aanmeldingen.
Ook als er twee mensen staan gaat het gewoon door, maar vaak
moeten we een extra gids oproepen omdat het aantal te groot is."
Gidsen ontvangen een kleine vergoeding voor elke wandeling.
Jaarlijks is er een gezamenlijk uitje en de VVV zorgt voor
uitnodigingen van openingen van tentoonstellingen.
Derksen: "Je houdt van je stad, daar doe je het voor."
Agnes van Brussel
24