LM
a
Spittaalderkamp
Zu t p he n-M oilmen taal
1 91 5 1 920 1 92 5 1 930 1 935 1 940 1 945 1 950 1 955 1 960 1 965 1 970 1 975 1 980 1 985 1 990 1 995 2000 2005
Van bewoning ter plaatse is sprake vanaf rond
het jaar 900. Er zijn twee erven gevonden.
Het oostelijke erf bestond van de vroege 10e
eeuw tot in de 12e eeuw en verdween daarna
voorgoed. Het westelijke erf is eveneens in
de vroege 10e eeuw ontstaan, maar bleef
bestaan tot 1515. In dat jaar werd dit erf iets
oostwaarts verplaatst naar de plek van het
historische erf Tricht (De Kraaijenhof). Deze
boerderij werd zoals blijkt uit een dendroda-
tering van een verkoold gebint herbouwd in
1732 en verbrandde in 1979. De herbouw
werd in 2009 gesloopt. Daarmee kwam nog
geen einde aan het 1100 jaar oude erf. In de
nieuwbouwplannen is voorzien in de bouw
van een nieuwe (kinder)boerderij nog weer
iets oostelijk. Het verhaal gaat dus door
De opgravingen hebben fraaie huisplatte
gronden opgeleverd uit de 12e tot 13e eeuw,
alsmede veel waterputten, afvalkuilen en rijk
met afval gevulde greppels die de op de flank
van het duin gelegen erven moesten ontwa
teren. Onder het vondstmateriaal bevonden
zich, door Maaike Galema inmiddels fraai
gerestaureerde, kogelpotten, Paffrathpot-
ten, een grijsbakkende pot, grote delen van
Pingsdorf tuitkannen en een groot fragment
van een reliëfbandamfoor. Bijzonder zijn de
aanwijzingen voor de bewoners van de erven
rond 1000. Het waren vermoedelijk 'boeren-
L.-q "r- -
soldaten' (milites agrarii), koningsvrije boeren
die militaire taken moesten vervullen. Behalve
de historische bronnen over het erf Tricht, dat
waarschijnlijk teruggaat op koningsgoed, wij
zen vondsten van hoefijzers, ruitersporen en
lanspunten ook in die richting.
De uitwerking van het onderzoek is nog in
volle gang.
Zutphen, Nieuwstad 69
(voormalig Cobercoterrein)
De grote opgraving op het Cobercoterrein is
hoofdzakelijk in 2008 uitgevoerd (zie Zutphen
MoNumentaal nr. 18). Eind januari 2009 was
er een 'terugkomdag' vanwege de ligging
van een bakstenen structuur tegen de rand
van de opgraving langs een verkeersweg. Er
was toen reeds vastgesteld dat het om een
grote beerput ging. Na het slaan van de dam-
wanden konden we er beter bij. De structuur
bleek een enorme bierbrouwoven te zijn. De
oven dateert uit ca. 1400 en is in de vijftiende
eeuw als beerput in gebruik genomen
door de dames van het Isendoornklooster. Of
de brouwoven in het klooster heeft gefuncti
oneerd of in gebruik was bij een buurman die
brouwer was, is niet te achterhalen.
Het onderzoek is in boekvorm (90 pag. 88
afb. full color) uitgegeven: Bert Fermin en
Michel Groothedde 2009. Het Kruittoren-
plein. Archeologisch onderzoek naar pre
historische, middeleeuwse en historische
resten onder het Cobercogebouw, Nieuw
stad 69 te Zutphen. Zutphense Archeolo
gische Publicaties 50.
Het boek kost 15,- en is verkrijgbaar bij de
Zutphense boekhandels, bij www.halos.nl en
bij de archeologische dienst.
In het oostelijk verlengde van het Jeugdge
vangenisterrein wordt een te ontdempen ves
tinggracht middels een nieuwe beek verbon
den met een naburige vijver. In het beektracé
langs de Spittaalderkamp is een proefsleuf
gegraven om te bepalen of zich ook hier
sporen van een (ijzertijd)nederzetting zouden
kunnen bevinden, zoals de fraaie site die in
2007 en 2008 op het westelijk ervan gelegen
Jeugdgevangenisterrein werd opgegraven
(zie ook ZAP 46). De sleuf bleek exact op de
noordrand van de voormalige Spittaalder
kamp te liggen. De hoge kamp werd middels
een sloot gescheiden van het lage beekdal.
Aan de hoge zijde werden enkele sporen uit
de ijzertijd gevonden. Het zijn randverschijn
selen van wat zuidelijker gelegen bewoning.
Het beektracé komt nu iets noordelijk te
liggen en fungeert dan weer als natuurlijke
grens tussen kamp en beekdal.
Kim van Straten 2009. Van greppel tot
beek. Een proefsleufonderzoek aan de
Spittaalderkamp in Zutphen. Zutphense
Archeologische Publicaties 48.
Een reconstructie van de brouwoven
door Bert Fermin. De ingang van de
stookruimte lag droog onder de
weergangsboog van stadsmuur.
Nieuwstad, Cobercolocatie: de helft
van de brouwoven kon worden
onderzocht. Dat leverde wel een
fraai lengteprofiel door de structuur
op.
Spittaalderkamp: de proefsleuf.
3
