A
1 820 1 82 5 1 830 1 835 1 840 1 845 1 850 1 855 1 860 1 865 1 870 1 875 1 880 1
1890 1895 1900 1905 1910
Korte Hofstraat 3
Korte Hofstraat 3 staat op de hoek met de
Heukestraat en heeft een gepleisterde lijst-
gevel die is voorzien van een fraaie winkelpui
uit het laatste kwart van de 19e eeuw. Aanlei
ding voor het onderzoek in dit pand was een
verbouwing van de bovenwoning tot appar
tementen, waarbij ook Heukestraat 4 en het
adres Korte Hofstraat 5 werden betrokken.
Het huis is onderkelderd met een gedeelte
met kruisgewelven, een deel aan de straat
zijde met troggewelven en - zeer bijzon
der - een restant van een ouder, houten
kelderplafond. Dit plafond bestond in haar
oorspronkelijke opzet uit zware eiken balken
die bij de zijmuren waren opgelegd op een
randbalk. Om de overspanning op te vangen
was in de lengte van het pand een eiken
onderslagbalk toegepast die werd opgevan
gen door vermoedelijk drie, eveneens eiken,
stijlen5. Hiervan is nog één exemplaar aan
wezig.
Mogelijk bestaat er een bouwhistorische rela
tie met de verdiepingsbalklaag in het achter
ste deel van het pand. Tijdens de verbouwing
bestond de mogelijkheid dendrochronologisch
onderzoek te doen naar de ouderdom van
deze enkelvoudige, eiken balklaag, waarvan
het kapmoment van het hout kon worden
vastgesteld op de herfst of winter van 1388.
Mogelijk stamt ook de historische kapcon
structie van eiken dekbalkgebinten en sporen
uit deze periode. Een toekomstige dendro-
chronologische datering van de kelder- en de
kapconstructie zou meer kunnen zeggen over
dit interessante huis.
Nieuwstad 20
In dit circa achteneenhalve meter brede wit
gepleisterde pand zat van 1909 tot 2008 een
meubelzaak gevestigd, vanaf 1978 de firma
Spit en Lula. Het huis was door middel van
een in de 20e eeuw geleidelijk dichtgebouwd
achterterrein verbonden met het pakhuis Hal
terstraat 10.
Na het stoppen van meubelzaak Spit en Lula
werd het huis ontmanteld en tot op het casco
gestript. De indifferente status van het pand
(geen monument) maakte het onmogelijk om
behoud af te dwingen van de goed bewaard
gebleven gang met brede paneeldeuren met
architraaflijsten en het trappenhuis met waar
devolle 19e-eeuwse bordestrap, ofschoon wel
een poging is ondernomen om de trap in het
bouwplan in te passen.
Het "schone" casco bood de mogelijkheid
om een grote hoeveelheid bouwsporen te
documenteren. Hieruit bleek dat aanvankelijk
sprake is geweest van een smaller huis, dat
met een breedte van circa zes meter echter
nauwelijks benepen kan worden genoemd.
Of dit het huis is dat in 1389 voor het eerst
wordt genoemd6 is moeilijk te zeggen, maar
gelet op de aangetroffen baksteenformaten7
van de rechter bouwmuur is dat niet onaan
nemelijk. Wel is duidelijk dat links van het
huis een gang dan wel steeg moet hebben
gelopen. Dit blijkt duidelijk uit de positie van
de kelder in de dwarsdoorsnede van het huis
en wordt ook gestaafd door een melding in
het kadastraal archief uit 1852 waarin wordt
gesproken over een huis en erve met brede
binnengang. Over het uiterlijk van het oude
huis is niet veel te zeggen, maar mede aan
de hand van sporen van de verdwenen zol
derbalklaag kon een globale reconstructie
gemaakt worden van de hoofdopzet.
In of kort na 1852 zal het huis zijn huidige
breedte en uiterlijk hebben gekregen. De
linker bouwmuur van de oude voorganger
is toen tot op de begane grond gesloopt.
De sloopstenen van de muur zijn vervolgens
gebruikt voor een nieuwe voor- en achter
gevel alsmede voor herstelwerkzaamheden
Korte Hofstraat 3. Uit de positie van
de vensters in de zijgevel aan de
Heukestraat is de positie van de
insteekverdieping aan de achterzij
de af te lezen.
Foto Jeroen Krijnen - gemeente Zutphen
Schetsmatige inkijkje in de construc
tieve opbouw van Korte Hofstraat 3.
In de kelder de balklaag met onder-
slagconstructie, vervolgens de den-
drochronologisch gedateerde ver
diepingsbalklaag uit 1388 en
erboven de zolder met de gebinten
van de kapconstructie.
De achterzijde van de lijstgevel van
uit de Heukestraat. Behouden geble
ven eerste trede van een vermoede
lijk 17e-eeuwse trapgevel met
klezoortjes als hoekverband.
Foto Jeroen Krijnen - gemeente Zutphen
Zutphen
12