Aanwijzingsprocedure
Besluitvorming
1820 1825 1830 1835 1840 1845 1850 1855 1860 1865 1870 1875 1880 1
1890 1895 1900 1905 1910
De inventarisatie is destijds ingezet met
het doel om onbekende cultuurhistorische
waarden boven tafel te krijgen en deze te
beschermen voor het nageslacht. De status
van gemeentelijk monument is één van de
instrumenten die hieraan kan bijdragen. De
monumentenstatus waarborgt (tot op zekere
hoogte) het behoud van de waardevolle cul
tuurhistorische waarden en geeft tevens de
mogelijkheid tot subsidiëring van restauratie
en renovatie.
Halverwege 2008 is de aanwijzingsprocedure
voor deze 72 panden gestart. Om ook de
belangen van de eigenaren en gebruikers
van deze panden te kunnen betrekken bij
een aanwijzingsbesluit zijn alle betrokkenen
schriftelijk op de hoogte gesteld van het voor
nemen om hun pand aan te wijzen en zijn
zij in de gelegenheid gesteld om hierop een
reactie te geven.
In totaal hebben 24 personen hiervan gebruik
gemaakt. De reacties waren zeer divers. Een
aanzienlijk deel reageerde positief. Zo gaven
enkelen aan 'zeer vereerd' te zijn dat de
gemeente in hun pand een monument zag.
ving en werden hierop aanvullingen gegeven.
De Lutherse kerk is op verzoek van het kerk
bestuur nogmaals bezocht om zo 'de puntjes
op de i te zetten'. Hieruit volgden enkele aan
vullingen op de redengevende omschrijving.
Van de Lutherse kerk was overigens al langer
bekend dat deze waardevol was. De veron
derstelling was dat dit pand al de status van
Rijksmonument had, echter gold dit alleen
voor het aanwezige orgel. Daarom is in deze
inventarisatie het gehele pand aangewezen
als gemeentelijk monument.
Een aantal eigenaren waren (helaas) negatief
en zagen slechts de beperkingen van een
monumentenstatus. Van onder andere de
panden Hagepoortplein 4A en Beukerstraat
5 werd de aanwezigheid van monumentale
waarden betwist. De eigenaren van beide
panden konden echter niet gemotiveerd
aangeven waarom het onderzoek van de
gemeente onjuist was. Beide eigenaren vrees
den dat door een monumentenstatus het
pand moeilijker te exploiteren zou zijn. Een
monumentenstatus betekent echter niet per
definitie een beperking in het gebruik.
Of het exploiteren van een monument lastiger
is dan het exploiteren van een pand zonder
status is moeilijk aan te tonen. Als we kijken
naar recente voorbeelden dan laat de prak
tijk een ander beeld zien. Onder andere het
eerder genoemde pand Beukerstraat 12 maar
ook het pand Beukerstraat 85 bewijzen het
tegendeel. Ook uit de geringe leegstand in de
Zutphense binnenstad blijkt dat een monu
mentenstatus in ieder geval geen negatieve
effecten heeft op de verhuur- of verkoopbaar
heid van een pand. Er zijn zelfs onderzoeken
waaruit blijkt dat panden met een monumen
tenstatus meer waard zijn1.
De meeste (negatieve) zienswijzen konden
worden opgelost in goed overleg met de
eigenaren. Zo werd de eigenaar van het pand
Bakkerstraat 20-22 na een overleg met de
gemeentelijk bouwhistoricus overtuigd van
de (monumentale) waarden in zijn pand.
Gebleken is dat eigenaren vaak denken dat
een monumentenstatus betekent dat er
helemaal niets meer mogelijk is in of aan
een pand. Vaak is er echter meer mogelijk
dan men denkt. Het behoud (en versterken)
van de monumentale waarden is daarbij lei
dend. Door intensieve begeleiding vanuit de
gemeente kan in nagenoeg alle gevallen een
voor beide partijen acceptabel bouwplan wor
den gerealiseerd. Bovendien kan met behulp
Voor anderen was de aanwijzing een bevesti
ging van hun vermoeden over de aanwezig
heid van monumentale waarden in hun pand.
De eigenaar van het pand Bernhardsteeg 3
stuurde zelfs aan op een 'zo spoedig moge
lijke aanwijzing', dit pand is (vanzelfsprekend)
als eerste aangewezen.
Niet iedereen was gelijk positief. Een aantal
eigenaren, waaronder de eigenaren van de
panden Raadhuissteeg 8, Beukerstraat 12 en
Beukerstraat 26 wilden eerst een gesprek over
de voor- en nadelen van een aanwijzing. Deze
gesprekken hebben plaatsgevonden waarna
de eigenaren akkoord zijn gegaan met de
aanwijzing. De eigenaar van het pand Beu
kerstraat 12 gaf zelfs aan dat de aanwijzing
perfect past binnen zijn plan om dit pand te
verbouwen en als winkelruimte te verhuren.
Kort na de aanwijzing is dit pand dan ook
met monumentenvergunning verbouwd en
daarna verhuurd (aan de Zuivelhoeve). Dit
gerestaureerde pand is een aanwinst voor
de Zutphense binnenstad en een bezoekje
waard.
In een aantal gevallen werden er kritische
noten geplaatst bij de redengevende omschrij-
Het orgel van de Lutherse kerk aan
de Beukerstraat was reeds
rijksmonument. Naar aanleiding
van de uitkomsten van de
inventarisatie is het kerkgebouw
aangewezen als gemeentelijk
monument.
M Lutherse kerk
Foto's Peter Boer - Arcx
12
