Een middeleeuwse waterput achter De Munt
Bij werkzaamheden in de tuin achter De Munt in de Rodetorenstraat 12 werd door de eigenaren Melgert Spaander
en Bert Strijbos een waterput ontdekt. Deze put was wel al historisch bekend. Hij is nooit helemaal gedempt en
was afgedekt met platen hardsteen. Dit bood de mogelijkheid om de put nader te onderzoeken. Het was mogelijk
om zeven meter af te dalen in de put, dieper was hij gevuld met aarde en hout. De precieze diepte is dan ook niet
bekend. Het punt waar het hout zich bevond lag net boven de grondwaterspiegel
A
Bert F e r m i n
-Hn11F-
In de opbouw van de put zijn vier niveaus
te onderscheiden. Het onderste bestaat uit
kloostermoppen (tienlagenmaat van 82
cm). Daarboven bevindt zich een niveau van
natuurstenen blokken, 4.30 meter hoog. Dit
zijn zorgvuldig bekapte blokken Drachenfels-
trachiet met een dikte van 12 tot 24 cm. Het
derde niveau bestaat weer uit kloostermop
pen en het geheel is bekroond met een koe
pel van kleinere bakstenen met een formaat
van 23 x 11% x 5 cm.
De gebruikte kloostermoppen en trachietblok-
ken duiden er op dat de put ergens tussen
1350 en 1450 gebouwd zal zijn. De koepel
is een 19e-eeuwse aanvulling die nodig was
om een pomp op de put te kunnen plaatsen.
De gietijzeren buis waardoor het water werd
opgepompt was nog over de gehele lengte
aanwezig.
Het is bijzonder om een middeleeuwse water
put te vinden die nog open ligt. Meestal zijn
ze volgegooid met puin op het moment dat
huishoudens werden aangesloten op het
waterleidingnetwerk. Ook zeer bijzonder is
het gebruik van trachietblokken, die immers
van ver moesten worden aangevoerd en
waarvan de productie nogal arbeidsintensief
was. In het oosten van Nederland, in de
Achterhoek en Twente, worden wel vaker
natuurstenen putten aangetroffen. Het gaat
dan echter om jongere putten van Benthei-
mer zandsteen, dat zachter is en van minder
ver hoefde te worden aangevoerd.
De put zal vrijwel zeker worden gerestaureerd
door het Wijnhuisfonds en zal dan toegan
kelijk zijn op open monumentendagen en als
decor voor het maken van trouwfoto's.
Mnnil* TnnL-f n
lriCh!*^!P|ffc#n
UMhr"<tpiii
Schematische doorsnede door de
waterput.
Een blik in de put. We zien hier de 19e-eeuwse gietijzeren buis langs de mid
deleeuwse trachietblokken. Foto Bureau Archeologie gemeente Zutphen
Zutphen
