A
Dirk Jan de Witt
H111
Voorkant van het muntgewicht: een boot met rechtsboven de klop. Op de
achterkant staan de letters LVG 80 en een hand binnen een cirkel
Detail uit de rechterbovenhoek: de
klop vuurijzer. Afmeting 5 bij 6 mil
limeter
bekend uit Middelburg. Maar wat die klop
precies betekent, is nog de vraag. Mogelijk is
de klop bedoeld als ijk- of herijkmerk.
Ook is er bij een opgraving door de gemeen
telijke archeologische dienst een muntge-
wichtje gevonden. Het gewichtje is afkomstig
uit de bovenlaag van het kerkhof van de
Broederenkerk. In het kader van het plaatsen
van vele tientallen ondergrondse vuilcontai
ners is archeologisch onderzoek verricht op tal
van locaties in de Zutphense binnenstad. Eén
van die locaties was gelegen aan het Broe
derenkerkhof. Dit kerkhof was van ongeveer
1300 tot 1600 in gebruik als begraafplaats
van de Dominicaner broeders, van 1600
tot 1830 als kerkhof van de Hervormde
gemeente, die de oude kloosterkerk toe in
gebruik had. Tijdens de opgraving werden op
nog geen tien vierkante meter ruim 40 (delen
van) skeletten opgegraven. Het gewichtje
werd aangetroffen in het niveau vlak boven
de begravingen.
Het betreft een muntgewichtje met slechts
aan één zijde een afbeelding: een konings
hoofd en een tekst: ..VNG DVCA... wat staat
voor Ungars Ducat. (Hongaarse dukaat). Het
weegt 3,49 gram. Het muntgewicht kan in
Keulen, Antwerpen of Gent gemaakt zijn.
Het type is tot op heden niet in de literatuur
teruggevonden. Het gewichtje is dus boven
de skeletten gevonden, maar dateert toch
van voor 1509. Door het vele begraven is het
gewichtje waarschijnlijk uit de diepere onder-
grond opgespit.
Met deze drie muntgewichten komen we op
zeven muntgewichten uit de 16e eeuw en 17e
eeuw in totaal. Het geeft een beeld van de
verscheidenheid aan munten weer die hier
in Zutphen circuleerden. De landen van her
komst zijn: Nederland (de Republiek) en Enge
land elk vertegenwoordigd met twee stuks,
verder Frankrijk, Hongarije en Spanje met elk
een. Van de zeven muntgewichten zijn er
vijf in Antwerpen gemaakt door vijf verschil
lende makers. Verder is er één gemaakt in
Amsterdam en van één is de productieplaats
onbekend.
Dirk Jan de Witt,
Metaaldetectoramateur.
Een gouden Nobel uit Engeland
Gouden munt Hongaarse Dukaat met het bijbehorende muntgewicht.
Gebruikte Literatuur
Hendrikse, H. 2000. Makersmerken op Middelburgse muntgewichten. In: tijdschrift Meten en
Wegen, december 2000.
Houben G.M.M., 1981. Muntgewichten voor munten van de Nederlanden. (Roermond)
Houben G.M.M, 1998. De oudste Muntgewichten uit de Nederlanden 1300-1600. (Roermond)
Huiskamp M., 1994. Gewogen of Bedrogen. (Zwolle)
Pol A., 1990. Noord-Nederlandse Muntgewichten. (Leiden)
Wittop Koning D.A./ Houben G.M.M., 1980. 2000 jaar Gewichten in de Nederlanden. (Lochem)
Informatie van Coinwate, op forum www.muntstukken.be
Zutphen
