mes
o
4
Zutphen-Mofgftlmentaal
doorgang nu van mjiuie!
Dwarsdoorsnede van de kapcon
structie. Opmeting en tekening
C.J. Willems - Werkgroep Bouwhisto-
rie Zutphen
gelegd of zijn ingelaten. Hierop worden dan
de eiken planken vastgespijkerd.
Tijdens het programma van 19 april waren
enkele fraaie beelden te zien van de zolder
van het pand. Op dat moment ontbraken de
mogelijkheden inhoudelijk dieper in te gaan
op de daar zichtbare kapconstructie. Deze
bestaat uit een drietal eiken dekbalkgebinten
met krommers. Deze ondersteunen via de
flieringbalken in de lengte van het pand de
eiken daksporen waarop de panlatten zijn
Detail van het middelste gebint
van de eiken kapconstructie,
dendrochronologisch gedateerd op
herfst/winter 1577 en in 1579
geplaatst. Foto Frans Leuring -
Werkgroep Bouwhistorie Zutphen
gespijkerd. De gebinten en de flieringbalken
zijn onderling verstevigd met windschoren ten
behoeve van de stabiliteit in de lengte. Uit de
aanwezige telmerken blijkt dat de gebinten
sinds hun plaatsing onaangeroerd zijn geble
ven, hergeen niet gezegd kan worden van
de daksporen. Deze stammen deels uit een
oudere bouwfase en vertonen duidelijk de
kenmerken van hergebruik.
Uit zowel het sporenhout als uit de gebinten
zijn door de Duitse dendrochronoloog
E. PreBler monsters genomen om aan de hand
van de jaarringen de ouderdom van deze ele
menten te kunnen bepalen. Hieruit bleek een
oudste datering van ca. 1340 voor het spo
renhout. Wat echter onvermeld bleef, was het
gegeven dat het hout voor gebinten en balk
lagen ook was bemonsterd en dat hieruit een
datering voortkwam van herfst/winter 1577,
daarmee geheel in logische overeenstemming
met de datering van 1579 op de voorgevel!
Vermeldenswaard is de speurtocht naar de
huisnaam van het pand. De drie gevelstenen
in de voorgevel vielen al vroeg op, stadsar
chivaris Gimberg noemde ze in 1908 reeds1.
Inhoudelijk was er tot dusver echter nooit
aandacht aan besteed. Dat het merk boven
de voordeur het familiemerk moest zijn van
de familie Van Hekeren (dus niet te verwarren
met de gelijknamige, maar anders gespelde
adellijke familie) was al snel duidelijk. Het Zut-
phense stadsarchief is namelijk gezegend met
een digitaal ontsloten zg. Historisch Kadas
ter waarin meldingen over huizenbezitters
terug gaan tot ca. 1450. Bleef over de meest
rechtse gevelsteen waarop een bijlachtig
werktuig of wapen te zien is met een kroontje
erboven. Nadat diverse opties waren afgeval
len, zoals een bijl of een hellebaard, stuitte
Michel Groothedde op een afbeelding van
een halvemaansmes, een mes om leer te snij
den en gebruikt door schoenmakers. In com
binatie met het kroontje leek de naam Het
Gekroonde Halvemaansmes voor het pand
het meest voor de hand te liggen. Met een
fraaie, door loco-burgemeester Rik de Lange
ondertekende oorkonde2 werd de speurtocht
en daarmee de uitzending afgesloten.
J. Gimberg, Zutphense monumenten, gecompileerde overdruk uit Bijdragen Mededelingen Gelre, na 1908, 29
Vervaardigd door T. Demoed
De eiken trap uit 1579 naar de
vliering. Foto Frans Leuring -
Werkgroep Bouwhistorie Zutphen
Het huisnaamteken in de voorgevel, het Gekroonde Halvemaansmes.
Foto J.S. Krijnen - Gemeente Zutphen
