Wederopbouw in
Zutphen
Dit korte artikel geeft een indruk van de wederopbouwarchitectuur in de
Zutphense binnenstad en is desgewenst te gebruiken als wandel- of fiets
route. Beeldbepalend voor de wederopbouwperiode in Zutphen is het stati
onsgebied. Na het bombardement van 1944 en het vertrek van het Oude en
Nieuwe Gasthuis werd hier een nieuw stratenplan ontworpen, waarbij het
station naar het oosten opschoof en een directe verbinding met de Overwel
ving kreeg. In deze omgeving verrezen, naast enkele kantoorgebouwen, de
eerste woonflats in Zutphen. Steeds in "strokenbouw", waarbij slecht belich
te hoekwoningen werden vermeden.
Paul de Neeling
-Hn111
(1953) bepaald modern. De symmetrie van de
voorgevel en de ligging van het station in de
as van de Stationsstraat hebben en klassiek,
bijna monumentaal effect. Het is jammer dat
de bebouwing rond het plein zo verbrokkeld
is. Als het mogelijk was geweest haar in een
met de architectuur van het station verwante
stijl te realiseren, dan had Zutphen zeker een
plek in de gidsen voor moderne architectuur
in Nederland gekregen.
Op de hoek van de Stationsstraat en de even
eens nieuw aangelegde Molengracht staat
een tweede hoogtepunt uit de wederop
bouw: het markante postkantoor (Gerritsen
en Cramer, 1954), een mooi voorbeeld van
het compromis tussen modernisme en tra
ditie uit de vijftiger jaren. Het betonskelet is
bekleed met baksteen, de entree en de direc
teurskamer zijn op traditionele wijze geac
centueerd. De subtiele traptoren, met de van
buiten goed zichtbare wenteltrap, markeert
de knik tussen Overwelving en Stationsstraat.
Let op de boeiende composities van de kleine
ramen in de kopse gevel. Ook aan het eind
van de lange gevel is zo'n "spel" met ramen
te zien. Aardig zijn de gevelsteentjes langs de
Molengracht die de weg van een brief tussen
het posten en de bezorging weergeven.
Postkantoor: traptoren en 'raam-
compositie'. foto J.S. Krijnen -
Gemeente Zutphen
We beginnen onze tocht bij het station,
meteen het pronkstuk uit de wederopbouw
periode. Bepalend voor de architectuur is het
gebruikte materiaal: geprefabriceerd beton,
door de architect H.G.J. Schelling ook toege
past bij onder meer de stations van Arnhem,
Hengelo en Enschede. Pergola's en een luifel
op slanke kolommen verbinden het stations
gebouw met het plein. Ook de glazen entree-
wand heeft een uitnodigende werking. Vanuit
de hal biedt de beglazing van de hal de reizi
ger een "venster op de stad". De markante
betonreliëfs van Ben Guntenaar aan weers
zijden van de ingang zijn voor de bouwtijd
Het station, opgeleverd in 1952, sluit de Stationsstraat passend af.
foto J.S. Krijnen - Gemeente Zutphen
2
