Voorlopige bouwgeschiedenis
Conclusie
Literatuur
A
passing van de borstwering en het maken van
de gootlijst aan de Rodetorenstraat.
Uit aanpassingen in de nok van het dak bleek,
dat het huis tijdens deze grote verbouwing
gesleepte rookkanalen op slapers moet hebben
gekregen, met een aan de voorzijde en aan
de achterzijde midden op het dak geplaatste
schoorsteen. Dit was een vaker voorkomend
fenomeen, dat vanaf de 17e eeuw opgang
vond en samenhangt met het geheven schoor-
steengeld voor elke schoorsteen op het huis
en dus het aantal stookplaatsen in het huis. De
schoorsteen kon enerzijds fraai symmetrisch in
het voorkomen van het huis verwerkt worden,
anderzijds was het in verband met het gehe
ven schoorsteengeld een kostenbesparende
maatregel. Het was immers mogelijk om, net
als in Lange Hofstraat 28 het geval was, twee
kanalen binnendaks naar elkaar toe te versle
pen om zo met één schoorsteen buitendaks te
eindigen. In Zutphen heeft het pand Spittaal
straat 26 uit 1842 een vergelijkbare constructie
gehad. Of het schoorsteengeld toen nog geïnd
werd, is niet geheel duidelijk.
De bouwgeschiedenis van het huis zou er
stapsgewijs als volgt uit kunnen zien:
Ca. 1305-1315: eerste baksteenbouw, oud
ste gevels, waaronder zijgevel Rodetoren-
straat, dateren uit deze periode, metselwerk
met grote moppen gemetseld, tien bak-
steenlagen meten 90 a 91 cm, onbekend
bouwvolume
Ca. 1330: verbouwing, bijbehorend metsel
werk van ophoging heeft een maat van tien
baksteenlagen van 87 cm, twee gedateerde
daksporen ca. 1330, reeds opzet met hoge
begane grond, verdieping en een kap over
de volle breedte
15e of 16e eeuw: dubbelhuis opnieuw met
verdieping verhoogd, van bijbehorend met
selwerk meten tien baksteenlagen 75 cm,
mogelijk nieuwe, hogere voorgevel
1614: voorgevel vernieuwd, sporenkappen
nieuw opgetrokken met deels nieuw hout
en deels hergebruikte 14e-eeuwse sporen
Ca. 1760-70: topgevel nr. 28 vervangen
door dakschild met kroonlijst, trappenhuis
en bijbehorende indeling tot stand geko
men, kap aangepast met grenen dekbalk-
gebinten
Ca. 1890: winkelpui vernieuwd en interieur
aangepast
Ca. 1930: aanpassing winkelpui en interieur
20ste eeuw: diverse interieur aanpassingen
1995: verbouwing begane grond t.b.v. sla
gerij de Groene Weg
2003/2004: restauratie, verbouwing tot 2
appartementen boven de winkel
De Rode Toren is een huis met een zeer
lange staat van dienst. Het behoort in de
kern tot een groep grote Zutphense huizen
uit de vroege 14e eeuw met een dubbele
perceelsbreedte met de gevel aan de straat.
Vergelijkbare voorbeelden zijn De Vergulde
Scheer, Lange Hofstraat 23-25, het in 1961
XIV b/c
Fase XV-XVI
deels gesloopte huis De Ruerpot, Houtmarkt
53-55, Korte Hofstraat 1-1a en het huis Gelre,
Houtmarkt 42-44. Vanuit de middeleeuwen
tot in de moderne tijd zijn diverse interessante
elementen overgeleverd. Zo bezit het huis een
aantal in Zutphen veel voorkomende kenmer
ken zoals een gemetselde bakstenen kelder
trap met kelderluik aan de straat, grote bak
steenformaten in de 14e-eeuwse bouwmuren
en dikke, bijne vierkante, eiken daksporen uit
de 14e eeuw. Tijdens de recente restauratie
zijn enkele dichtgezette, veertiende-eeuwse
vensters aan de Rodetorenstraat in het stuc
werk geaccentueerd. De oudste historie van
het huis is daardoor voor iedere geïnteres
seerde ook vanaf de straat zichtbaar gemaakt.
Sinds kort siert bovendien een replica van de
gevelsteen uit 1614 de zijgevel.
Bloemink 2003
W. Bloemink - Buro 02, Lange Hofstraat 28
in Zutphen, bouwhistorische verkenning,
Holten 2003 (rapport)
Groothedde 2002
M. Groothedde, De eerste bebouwing
op de percelen Beukerstraat 63-69, in:
G. Rietberg (red.), Steenrijk in Zutphen.
Bouwhistorie van Beukerstraat 65-67,
Zutphen 2002, 15-24
Groothedde 2004
M. Groothedde, De Leye. De bouwhisto
rische ontwikkeling van Lange Hofstraat
21/Kolenstraat 1a te Zutphen, in: G. Kool
stra (red.), In Zutphen staat een huis. Een
biografie van zeven huizen in de middel
eeuwse stad, Zutphen 2004, 26-49
Scholten 1999
F.W.J. Scholten, Oude gevelstenen in Zut
phen, in: Jaarverslag Wijnhuisfonds 1998,
Zutphen 1999, 40-41
Bij de verhoging in de 15e of 16e
eeuw moet de Roden Toren een aan
zienlijke topgevel met een grote hoog
te hebben gekregen. In de tekening
geeft de onderbroken lijn de huidige
hoogte van Lange Hofstraat 28 weer.
De afbeelding geeft een hypothetisch
beeld van een 15e-eeuwse trapgevel.
Er zijn hiervoor echter geen bouwhis
torische aanwijzingen gevonden. Als
model is daarom uitgegaan van de
trapgevel van de Burgerzaal uit ca.
1452 en de gevel van het schuin
tegenover gelegen Lange Hofstraat
23-25, uit 1426, die bekend is van een
17e-eeuwse tekening. Afbeelding J.S.
Krijnen - gemeente Zutphen
o 2 A 6m
Zutphen
