Meer
over nep
Er zijn grofweg drie manieren
Cornelis
Zutp hen-Molmen taal
Afbeelding 6.
1620 muntgewichten heeft geproduceerd. Uit
deze vondst blijkt dat hij al in 1604 is begon
nen!
Een ander exemplaar uit dezelfde kelder in
de Beukerstraat betreft een muntgewicht van
een dubbele Spaanse escudo (15 x 15 x 3,5
mm 6,6 gr., zie afbeelding 6). Op de voorzijde
staat het kenmerkende krukkenkruis in een
vierpas van de dubbele escudo. De muntge-
wichtmaker is Guilliam de Neve. De keerzijde
toont een zwaard met zijn initialen GDN met
jaartal 1644. Helaas is de achterkant te ondui
delijk voor een foto, vandaar een tekening
van een vergelijkbaar exemplaar. De Neve is
in 1576 geboren in Antwerpen. Uit de jaren
1612 tot 1652 zijn er muntgewichtdozen uit
Amsterdam van hem bekend. Op 78-jarige
leeftijd is hij in Amsterdam overleden (1654).
De volgende twee exemplaren zijn gevonden
tijdens het archeologisch onderzoek in de
Burgerzaal in 2004. Het onderzoek vond
plaats in het kader van de algehele restauratie
van het oude stadhuis. In de Burgerzaal werd
de vloer hersteld en voorzien van vloerverwar
ming. De lagen onder de huidige vloer en op
de resten van de 14e-eeuwse vloer zijn arche
ologisch onderzocht. Vanaf de bouw van de
eerste vleeshal omstreeks 1325 tot in de jaren
'50 van de 20ste eeuw werd deze ruimte
Afbeelding 7. Een gouden dub
bele Spaanse escudo, een zeer
slordig geknipt muntplaatje van
6,7 gr.
gebruikt om handelsgoederen te keuren en te
verkopen. In de late middeleeuwen werd hier
het vlees gekeurd door de stedelijke overheid
en op vleesbanken verkocht. Tussen 1896 en
1953 was de boterwaag hier gehuisvest. Uit
al die eeuwen zijn muntvondsten gedaan,
eenvoudigweg omdat er veel munten in de
ruimte om zijn gegaan en er wel eens wat
verloren ging tussen de vloertegels. De gevon
den muntgewichten zullen in de vleeshal zijn
gebruikt om handelstransacties in vreemd
geld mogelijk te maken. Eén exemplaar (15 x
15 x 2,5 mm 3,1 gr) toont aan de voorzijde
de afbeelding van een zonnesymbool van een
gouden Franse ecu au soleil (afbeelding 8).
Deze munt is aangemaakt tussen 1610/1645.
Aan de achterkant zien we een opgestoken
handje met de initialen T G van Thomas Gou-
son uit Antwerpen. Van deze muntgewicht-
maker zijn slechts enkele muntgewichtdozen
bekend uit 1752, verdere persoonsgegevens
ontbreken. Dit is een mooi voorbeeld van
een muntgewicht dat ongeveer 100 jaar na
de muntslag gemaakt is. Juist dan is de kans
immers groot dat de munt door slijtage of het
illegaal snoeien te licht in gewicht is gewor
den.
Het laatste muntgewichtje (15 x 15 x 2,5 mm
3,5 gr) toont aan de voorzijde de afbeelding
van de heilige Ladislaus met rijksappel en
hellebaard tussen de letters H D (Hongaarse
Dukaat). (afbeelding 10). Deze letters kunnen
ook als Hollandse Dukaat worden uitgelegd.
De massa van beide munten was immers
hetzelfde.
De Hollandse Dukaat is geïnspireerd op de
Hongaarse. De latere muntgewichten krijgen
wel de afbeelding van een geharnaste figuur,
VAN RESTAUREREN
Ten eerste: herstelrestauratie. Vergane
onderdelen worden vervangen. Het nieuwe
raam dat het verrotte exemplaar vervangt,
houdt exact dezelfde houtprofilering. Hierin
komt weer hetzelfde soort glas. De gevel
blijft ongewijzigd in stand. Geen discussie
over, denk ik.
De tweede manier is al wat dubieuzer:
terugrestaureren. Een stuk van de bouw
geschiedenis van een monumentaal pand
wordt vervangen, verdoezeld, is weg.
Zoals bij Zaadmarkt 83. Daar sneuvelde in
1999 de halve voorgevel met winkelpui, om
weer plaats te maken voor de fraaie ronde
schuiframen van vroeger. Leuk, mooi! Maar
als argeloze passant wordt je toch een beet
je voor de gek gehouden. Je denkt voor een
mooie oude gevel te staan, terwijl de mortel
bij wijze van spreken nauwelijks droog is. Je
weet niet meer wat echt is. Bovendien kun
nen er afwijkingen voorkomen, omdat een
foto het enige restauratiehouvast was.
Mag die nep? Van mij wel. In dit geval. De
gesloopte winkelpui detoneerde namelijk
met het fraaie bovengevel en de harmonie
is nu hersteld.
De derde manier van restaureren is het
bewust toevoegen van namaakhistorische
elementen, die er nooit gezeten hebben.
Zoals bij Lange Hofstraat 10. Nou ja!
Het herbouwen van de door oorlogsbom-
men getroffen Frauenkirche in Dresden
valt natuurlijk buiten al deze categorieën:
fantastisch!
15
Lees verder op pagina 16
