as in monumenten (2) V///, Het gaat hier om nieuwere HR-glassoorten van 80 a 90* per vierkante meter, inclu sief plaatsen, exclusief BTW. De isolatiewaar den komen ongeveer overeen met Dörr. Er zit echter geen garantie op. En dat is een groot nadeel ook voor de schilder/ aannemer, die het moet plaatsen. Hij draait namelijk op voor de garantie. Hij durft het daarom vaak niet in de oude ramen te plaatsen. Alleen als er nieu we ramen moeten komen, past hij het toe. Hij kan dan voor de zekerheid ook stiekem de sponningen wat groter maken. Ook goede oude ramen dreigen zo in de container te komen. En de sponningen kloppen niet meer. Geen ramp dit laatste; toch jammer. Ruysdaelglas: de ruiten kunnen niet lekken; er is immers geen spouw. Toch gaat het om een vrij nieuw product. Als het zo beproefd goed is, waarom dan geen garantie, al zou dit de prijs wat verhogen? Warmte-isolatie Geluidsisolatie Garantie Conclusie Verder onderzoek (sticker) Silstop Den Braven Van Ruysdael glas Hybriseal 2 PS Den Braven raam/deur Zutp hen-Molmen taal Ruysdaelglas (www.van ruysdael.com) Van Ruysdael Techniek en Glas uit Delft maakt ook dun isolerend glas, maar dan massief, zonder spouw: gelaagd glas. De warmte- isolatie worden verkregen door o.a. meege- smolten edelmetaalcoating; de pvb (polyvinyl butiral)-folie levert een verhoogde veiligheid en geluidwering. De stralingswarmte reflec teert als het ware terug naar binnen. Het glas is dun en heeft dus geen zichtbare randen. Ook dit glas wordt geplaatst in een plastische stopverf. Het is net zoals het Dörrglas ook ver krijgbaar in getrokken uitvoering; dus niet dat strakke moderne foutloze floatglas. De warmte-isolatiewaarde van het glas is weliswaar een stuk geringer dan de hiervoor genoemde glassoorten: U 3 a 3,5 W/m2K. Extra isolatiewinst zit 'm hier echter in de randen. Bovengenoemde glassoorten hebben daar nauwelijks isolatie vanwege de daar aan wezige randafwerking. Vooral bij veel kleine ruiten levert dat voordeel. De prijs van dit glas is inclusief plaatsen ca. 100 a 110* per vierkante meter exclusief BTW. De geluidsisolatie van dit glas is heel behoorlijk: ca. 34 dB afhankelijk van de uitvoering/dikte. Ruysdael geeft geen garantie op zijn pro ducten. "Nergens ter wereld wordt garantie gegeven op enkel glas, gelaagd glas of glas met metaalcoating, hoewel er zeer lange en goede ervaringen mee zijn", zo wordt gemeld. Daar zit wat in; de ruiten kunnen niet lekken; er is immers geen spouw. Toch gaat het om een vrij nieuw product. Als het zo beproefd goed is, waarom dan geen garantie, al zou dit de prijs wat verhogen? N.B. De genoemde geluidsisolatiewaarden zijn die van verkeerslawaai; voor het weren spoor- weglawaai is glas nodig met hogere waarden nodig vanwege de lagere geluidsfrequenties. Genoemde producten zullen vaak acceptabel zijn in monumentale panden. Dit is echter wel afhankelijk van de situatie; niet altijd alles overal. - Het Dörrglas is een duur raspaartje wat veel verzorging behoeft en op termijn enige gas en daardoor isolatiewaarde verliest. Om de 5 jaars-garantie te behouden, moet je bij dat dure Dörr toch wel heel wat doen. - De goedkopere alternatieven van Brakel en Pilkington moeten zich eerst nog maar eens bewijzen, zo ben ik van mening. - Het Ruysdaelglas presteert thermisch wat minder dan de andere soorten, maar toch nog heel redelijk, vooral bij kleinere afmetingen. Een extra is de hoge mate van doorbraakbeveiliging. Het is probleemloos glas, wat het meest oogt als historische enkel glas. Waarschijnlijk zal dit glas in monumenten bij vervanging in nagenoeg alle gevallen acceptabel zijn. Met name van het gelaagde Van Ruysdaelglas zijn nog geen toepassingen bekend in Zut- phense monumentale ramen. Er is inmiddels met een paar pandeigenaren overleg over toepassing van dit glas. Ook met het van Ruysdael-schuifraamsysteem willen we graag wat ervaring opdoen in monumenten. Zodra een en ander geplaatst is en ervaringen zijn opgedaan, zullen wij u hierover weer informe ren in dit blad. De genoemde richtprijzen zijn uit 2004, exclusief BTW, inclusief de kosten van het kit/lijm en plaatsen etc. Deze zijn slechts te gebruiken om een indruk te geven van de kostenverschillen. 11

Periodiekenviewer van Erfgoedcentrum Zutphen

Zutphen MoNUmentaal (2000-2012) | 2005 | | pagina 11