De "Vliegloods" aan de Hav
A
De noordzijde van het Zutphense
spooremplacement wordt momen
teel gedomineerd door de pak
huizen en kantoren van de firma
Reesink. Onlangs heeft Reesink al
haar activiteiten naar Apeldoorn
verplaatst en zijn de gebouwen
Beschrijving en bouwgeschiedenis
dat onder meer handelt in stalen foto J.S. Krijnen - Gemeente Zutphen
constructieonderdelen voor de bouw had ook een zeer grote hal in gebruik, de zoge
naamde Vliegloods. Dit artikel is het resultaat van een verkennend onderzoek naar de
oorspronkelijke functie en herkomst van deze Vliegloods1 in opdracht van de gemeente
lijke monumentencommissie. Dit is gebeurd in het kader van de procedure tot mogelij
ke aanwijzing van de loods als rijksmonument. Op moment van schrijven is de uitkomst
van deze procedure nog onduidelijk.
Door Jeroen Krijnen
-Hn111H
Zutphen
De Vliegloods is een gebouw met een grond
plan van ca. 60 x 68 meter. Het is in 1921
gebouwd2 en is oorspronkelijk georiënteerd
geweest op de in 1969 gedempte Noorderha
ven3. Het grondplan bestaat uit een centrale
lichtstraat met links en rechts grote overdekte
zijvleugels, afgedekt door flauw naar de zij
kanten afhellende daken. Deze vleugels staan
constructief op zichzelf en zijn met elkaar
verbonden door middel van de lichtstraat. De
zijmuren zijn opgebouwd uit een stalen vak
werk, opgevuld met halfsteens metselwerk.
Opvallend is dat beide zijvleugels ten opzichte
van elkaar één travee van het stalen vakwerk
verschoven zijn gebouwd. Dit verschil is aan
de zijde van de gedempte Noorderhaven
nog steeds aanwezig. De rechtervleugel is
bij de bouw reeds met een extra beuk uit
gevoerd. Een forse samengestelde stalen
onderslagbalk, rustend op stalen kolommen
vangt de vakwerkliggers voor het dak van
deze uitbreiding op. De stalen kolommen
hebben in het verleden een ondersteuning
met dubbele stijlen vervangen. In 1931 is het
gebouw aan de Havenstraat-zijde door ir. H.
v.d. Broek uit Rotterdam (later geassocieerd
met Bakema) uitgebreid zodat de typische
sprong in de plattegrond aan die zijde werd
opgeheven en het gebouw met een gerende
gevel in de rooilijn van de Havenstraat kwam
te staan. Twee vakken van de oorspronkelijke
buitengevel zijn inpandig nog volledig intact,
van de overige vakken is het metselwerk ver
wijderd, de stijlen zijn echter nog aanwezig.
In de jaren 1960 het gebouw aan de west
zijde (links) nogmaals uitgebreid, waarbij het
verloop van de aangrenzende zijstraat moest
worden verlegd en enkele pakhuizen moesten
worden gesloopt.
leeg komen te staan. Het bedrijf Afb.1. Voorgevel Vliegloods,
Havenstraat
Afb.2. Achterzijde Vliegloods,
Noorderhaven, ca 1965
foto coll. Stedelijke Musea Zutphen
Afb.3. Centrale lichtstraat in de
Vliegloods
foto J.S. Krijnen - Gemeente Zutphen
1 Met dank aanC.J. Willems, H.P. Boer en M. Groothedde voor tips en informatie
2 Besluit B&W 18-01-1921
3 J.S. Krijnen, Cultuur-historische waardestelling Havenstraat/Noorderhaven e.o. de 'Reesinkpanden'. Bebouwing en ruimtelijke context,
Gemeente Zutphen 2001, 10
4 Adres: Enschedesestraat 127, 7552 CR Hengelo. In het gebouw is een bouwmarkt gevestigd. Met dank aan dhr R. Vossebeld - Nederlandse
Federatie voor Luchtvaartarcheologie - voor het beschikbaar stellen van benodigde gegevens.
