Aangename verrassingen
in het oude stadhuis
De verbouwing van het oude
stadhuis is momenteel in volle gang.
In de wetenschap dat het hier om
een middeleeuws complex gaat,
liggen interessante vondsten in het
verschiet. Dat dit geen loze
verwachting is, bleek uit de vondst in
het middelste pand van het stadhuis
van een beschilderd moer- en
kinderbintenplafond uit ca. 1450 en
een muurschildering uit ca. 1600.
Zutphen-Molmen taal
Door Jeroen Krijnen
Het beschilderde plafond is opgebouwd uit
vier eiken moerbalken, waarop deels eiken
kinderbinten steunen. Op dit geheel liggen
de planken van de zoldervloer. Ofschoon
voor de start van de werkzaamheden wel
bekend was dat het ging om een oude
balklaag, werd in het duister getast omtrent
de afwerking. Pas na verwijdering van
tussenwanden, voorzetwanden en steen-
gaasplafonds uit 1953-55 kon een ongehin
derde blik op de oude constructie worden
geworpen. Op de onderzijde tekenen zich
diverse sporen van verdwenen kamertjes en
bijbehorende verflagen zich af. Een deel van
het plafond is gedurende de eeuwen echter
onbeschilderd gebleven, althans op het eer
ste gezicht. Bij nadere beschouwing bleken
de moerbalken een zeer oude decoratieve
afwerking te hebben. Deze bestaat uit een
overhoekse witte bies op elke hoek over de
volle lengte van elke balk, aangevuld met
een lunet bij de oplegging van de balk in de
muur. Oorspronkelijk hebben de moerbalken
gerust op een houten console, waarvan de
sporen zich op de onderzijde van de balken
nog aftekenen. Het lunet sluit daardoor niet
aan op de muur, maar zo'n dertig centime
ter er vanaf. Bij nadere beschouwing bleek
in elk lunet nog een zeer fijn geschilderd
natuurlijk motief aanwezig te zijn. Het
geheel maakt zeer waarschijnlijk deel uit van
een meer omvangrijke decoratie uit de tijd
van de nieuwbouw uit circa 1450.
Een tweede belangwekkende vondst is
een muurschildering op de begane grond,
die toevallig werd aangetroffen achter een
gemetselde voorzetwand. Het gaat om een
beschilderd muurdeel van ca. 2 meter breed
en 2 meter hoog. De beschildering is in het
verleden met diverse lagen witselkalk over
geschilderd en gaandeweg vergeten. Bij het
slopen van de voorzetwand scheen er kleur
door de witsellagen heen en hier en daar
had de witselkalk losgelaten. Reden om een
specialist in te schakelen, die het geheel
uit rond 1600 dateerde. Op moment van
verschijnen van deze editie wordt de muur
schildering gerestaureerd, hetzelfde zal met
het plafond gebeuren. Meer hierover in een
volgende Zutphen MoA/L/mentaal.
Eén van de aangetroffen oude moerbalken bij de oplegging in de muur. Goed zichtbaar is de ongedecoreerde plek aan de
onderzijde van de balk, die de plaats markeert van een in het verleden verwijderd sleutelstuk.
foto J.S. Krijnen - Gemeente Zutphen
5
