Kolenstraat 7, gevelrestaura
In Nieuwsbrief nummer 5 berichtten
we over de op handen staande wijzi
ging van de voorgevel. Doel was het
verwijderen van de kunststof onderpui
en vensters hoger in de gevel. Het
resultaat van deverbouwing is inmid
dels zichtbaar en de werkzaamheden
zijn voltooid. Daarbij is de voorgevel
ontpleisterd, wat mogelijkheden bood
om bouwsporen te documenteren.
Opzet van het huis
Situering
Zutphen-Monumentaal
Door Jeroen Krijnen en Michel Groothedde
1820 1825 1830 1835 1840 1845 1850 1855 1860 1865 1870 1875 1880 1i
1890 1895 1900 1905 1910
Daarnaast is de kelder uitgediept en hersteld,
hetgeen voorafgegaan werd door archeolo
gisch onderzoek1. Eén en ander heeft geleid
tot de nodige aanvullende gegevens waar
door een deel van de bebouwde geschiede
nis op deze locatie en van het huidige pand
bijstelling behoeft2.
Kolenstraat 7 is een in de straatwand gelegen
huis, bestaande uit een begane grond, een
eerste en tweede verdieping en een zolder
(afb. 1 en 2). Het pand is geregistreerd als
beeldbepalend pand. Het met cement aan
gesmeerde huis is drie vensterassen breed en
wordt aan de bovenzijde afgesloten met een
puntgevel. Rechts van het pand bevindt zich
een steeg met een muurboog. De steeg is
in de 19de eeuwvolgebouwd met éénlaags
bebouwing, officieel het adres Kolenstraat
9 dragend. Dit huisje huisvestte, zo klein als
het is, in de jaren 20 en 30 van de twintigste
eeuw een kroeg! Het is nu bij nummer 7
getrokken en dient als hoofdentree en hal.
Het pand is gelegen in een gebied dat oor
spronkelijk binnen de begrenzing van de
Kolenstraat 7 na de gevelwijziging (Afb.1)
(foto J.S. Krijnen - gemeente Zutphen)
9de-eeuwse burgwal viel. Deze omwalling,
bestaande uit een dubbele droge gracht
en bijbehorende wallen, is aangelegd om
de toenmalige nederzetting (oppidum) te
beschermen tegen Vikingaanvallen en in de
loop vande13de eeuw weer geslecht ten
behoeve van de aanleg van de marktgordel.
Rond 1390 zijn de uiteinden van de markten
verlegd. In die periode is namelijk de (in 1820
gesloopte) Marspoort gebouwd. Het halfron
de verloop van de straten binnen de wallen
is al eerder aangepast. Rond het midden van
de 13de eeuw is de Waterstraat aangelegd,
waarbij nieuwe, zoveel mogelijk haakse aan
sluitingen van de Kuiperstraat, Bakkerstraat
en Kolenstraat op de nieuwe straat zijn
gecreëerd. Dit stadsdeel is gelijktijdig fors
opgehoogd in verband metwateroverlast bij
een hoge IJsselstand3 (zie ook elders in dit
artikel). De wijziging in het stratenverloop is
duidelijk te zien aan het verloop van de Bak
kerstraat (afb. 3). De Kolenstraat is rond die
tijd vrijwel geheel verlegd, slechts de entree
naar de straat aan de zijde van de Lange Hof
straat is toen gehandhaafd.4 Het perceel van
Kolenstraat 7 istoen nieuw uitgegeven en in
eerste instantie met een houten huis bebouwd.
Omstreeks 1305 heeft in de buurt rond de
5 J. Hollestelle, De Steenbakkerij in de Nederlanden tot omstreeks 1650., Assen 1961, 209
6 De vondsten uit deze vulling bestaan hoofdzakelijk uit ondateerbaar Hessens-Schortens aardewerk (5e - 9e eeuw), drie Romeinse importscherven
(1x ruwwandig 2e/3e eeuw, 2x Terra Nigra 2e/3e eeuw) en een randfragmentvan een glazen licht heldergroene geribbelde beker uit de 5e eeuw
7 Naast Hessens-Schortens ook kogelpotaardewerk, Badorfkeramiek, een fragment van een reliëfbandamfoor in Huneschanskeramiek.
