Vijf jaar bouwhistorie gemeente Zutphen
Colofon
Rectificatie
Wat is bouwhistorisch onderzoek?
Bouwhistorie in Zutphen
Zutphen-Monumentaal
1820 1825 1830 1835 1840 1845 1850 1855 1860 1865 1870 1875 1880 11
1890 1895 1900 1905 1910
Onlangs was het vijf jaar geleden dat de
gemeente Zutphen een gemeentelijk bouw-
historicus heeft aangesteld. Daarmee betrad
Zutphen een illuster gezelschap van steden
die haar reeds waren voorgegaan. Utrecht,
's-Hertogenbosch, Maastricht en Delft, om
er enkele te noemen, hadden al eerder een
gemeentelijk bouwhistoricus aangesteld.
Inmiddels zijn Amsterdam, Leiden en Gro-
A. Documentatietekening vervaardigd tijdens
ontpleistering van Vaalstraat 4
ningen gevolgd en wordt in andere steden
de functie van gemeentelijk bouwhistoricus
voorbereid.
Bouwhistorisch onderzoek is het onderzoek
naar de bouw- en gebruiksgeschiedenis van
gebouwen en het onderzoek naar de geschie
denis van het bouwvak. Een bouwhistoricus
is in staat aan de hand van bouwsporen en
decoratieve afwerkingen de bouwgeschiede
nisvan een historisch pand te reconstrueren.
Daarbij gaat de bouwhistoricus soms letterlijk
door het stof.
Met het onderzoek wordt inzichtelijk wat in
een oud pand van belang is en behouden zou
moeten worden en wat van minder belang is
en daarom eventueelverwijderd zou kunnen
worden. Deze bouwhistorische kennis is zeer
nuttig tijdens de behandeling van verbou-
wingsaanvragen voor panden in de histori
sche kern van Zutphen. Daarnaast heeft de
groeiende stroom gegevens over onderzochte
panden de afgelopen vijfjaar nieuwe inzich
ten opgeleverd over de bebouwde geschiede
nis van de stad. In deze periode zijn inmiddels
tweehonderd huizen in meer of mindere mate
onderzocht.
Recentwerd bouwhistorisch onderzoek uitge
voerd tijdens en na de ontpleistering van de
voorgevel van het rijksmonument Vaaltstraat
4. Daaruit bleek ondermeer dat deze gevel
nog uit de 16de eeuw dateerde en onderdeel
uitmaakte van een omvangrijke verbouwing
van een ouder, 14de of 15de-eeuws huis
dat ookVaalstraat 6 omvat. Met name op
de begane grond was het nodige gewijzigd,
maar op de verdieping bleek de voorgevel
vrijwel gaaf bewaard en behalve de oude
ontlastingsbogen zelfs nog oud voegwerk te
bevatten.
Dit geval staat niet op zichzelf. De Zutphense
binnenstad heeft voor het grootste deel
haar middeleeuwse stratenplan weten te
behouden. Door bouwhistorisch onderzoek
is gebleken dat veel huizen in de historische
binnenstad al in de 14de en 15de eeuw zijn
gebouwd. De huizen verbergen achter hun
vaak 19de-eeuwse gevels oude gewelven-
kelders, zware eiken balklagen en imposante
kapconstructies. Bovendien staan van de dik
ke 14deen 15de-eeuwse bouwmuren-varië-
rend in dikte van 45 tot soms wel 90 centime
ter! - de meeste nog steeds overeind. Door de
gaafheid en veelheid behoort het historische
huizenbestand van Zutphen mede daarom tot
de nationale cultuurhistorische top!
Voor vragen over de verschillende aspecten
van monumentenzorg kunt u met de volgen
de medewerkers contact opnemen:
Dhr. J.K.BIanksma 0575-587377
subsidies
Dhr. W. Wensink 0575-587326
vergunningen
Dhr. J.S.Krijnen 0575-587376
bouw- en cultuurhistorisch onderzoek
Dhr. J.J.P. van Stiphout 0575-587309
administratief- juridische zaken
Dhr. M.Groothedde 0575-510229
archeologie
Deze uitgave wordt toegezonden aan belang
hebbenden en geïnteresseerden. U kunt
kosteloos een exemplaar aanvragen of een
abonnement nemen.
Bel hiervoor naar de eindredactie of anders
naar bovenstaande nummers.
Zutphen Monumentaal
IS EEN UITGAVE VAN:
Dienst Stadswerk van de gemeente Zutphen,
afdeling Bouwen, Wonen en Monumenten
zorg, Postbus 41, 7200 AA Zutphen.
Redactie: J. Kremer, M. Louwes,
M. Groothedde, J.S. Krijnen
Eindredactie J.S. Krijnen, tel. (0575) 587376
Gratis losse exemplaren zijn eveneensver-
krijgbaar op de volgende locaties:
In de hal van het Stadhuis, 's-Gravenhof 2.
Stadsarchief Zutphen, Spiegelstraat 13
Stedelijk Museum, Rozengracht 3
Druk en vormgeving
Walburg Druk - Zutphen,
oplage 1000 exemplaren
Door Jeroen Krijnen
In nummer zeven van de Nieuwsbrief
Monumentenzorg Zutphen zijn in het
artikel "Restauratie St.Janskerk" op
pagina één abusievelijk gegevens zonder
bronvermelding opgenomen. De redactie
biedt daarvoor haar excuses aan.
Voor het bewuste artikel is op grote
schaal gebruik gemaakt van het artikel
"De Sint Janskerk" door Paul van Vliet,
verschenen in: "Zutphen. Stad met een
warm hart", 20-21, bijlage bij Monu
menten 3-2002.
Voor de datering van de verschil
lende bouwfasen van de kerk is gebruik
gemaakt van recent uitgevoerd, maar
onvolledig weergegeven, dendrochro-
nologisch onderzoek door prof. dr. D.J.
de Vries - Rijksdienst voor de Monumen
tenzorg en RING - Nederlands Centrum
voor Dendrochronologie.
Cornells
16