1 91 5 1 920 1 92 5 1 930 1 935 1 940 1 945 1 950 1 955 1 960 1 965 1 970 1 975 1 980 1 985 1 990 1 995 2000 2005 bodemscherf van vroeg Pingsdorf-aardewerk. De oriëntering van de greppel lijkt de ligging van de straat nog te ontkennen maar of dit toeval is of dat de straat inderdaad pas in de loop van de 10e eeuw is ontstaan zal uit toe komstig onderzoek moeten blijken. Ophogingen (CA. 1100 - 1250), HOUTBOUW EN BRAND (ca. 1250 - 1350) Direct onder de oude keldervloer kwamen grondophogingen van het perceel aan het licht uit de 13e eeuw. Alle jongere lagen waren bij de aanleg van de kelder reeds verdwenen. Dit betekent dat er na 1300 nog eens twee meter grond op dit perceel is opgebracht binnen een eeuw, mogelijk zelfs binnen een halve eeuw! Dit proces van terreinophogingen is begonnen rond 1100. In deze tijd lag het maaiveld op ca. 80 cm onder de oude keldervloer. De hoogst waargeno men hoogte van de schone ondergrond is op 1,05 meter onder de oude keldervloer, zodat de oude bewoningsstratigrafie, bestaande uit zandige lagen, van voor de vette mestige ophogingen ca. 35 cm bedroeg (afb. 7). De forse maar geleidelijk opgebrachte ter reinophogingen hangen samen met de al maar stijgende waterstanden en frequentere overstromingen van de IJssel als gevolg van het ontstaan van de Zuiderzee. De Rijn vond via de IJssel de kortste weg naar zee. De grote hoeveelheden water uit het Duitse Rijnland zorgden steeds vaker voor natte voeten, zodat met name het Waterstraatkwartier Impressie van het archeologische onderzoek in de kelder (Afb.6) hink opgehoogd moest worden om de al maarstijgende rivierstanden bij te houden. In de 13e eeuw werd zelfs de hele westzijde van de wijk na een forse ophoging opnieuw aangelegd en uitgeperceleerd. Hierbij werden de oorspronkelijk gebogen straattracés van de Bakkerstraat, Kolenstraat en Groenmarkt rechtgetrokken naarde nieuwe oeverstraat: Zutphen-M entaal Het kannetje van protosteengoed uit Siegburg uit ca. 1250 dat werd gevon den in de 13e-eeuwse afvalkuil (Afb.8.) Het documenteren van de profielen van de vroeg-middeleeuwse lagen en bewoningssporen. (Afb.7) de Waterstraat. Het perceel Kolenstraat 7 ligt op dit correctiepunt van het gebogen straat tracé als verlengde van de Rode Torenstraat naar het rechtgetrokken tracé tot aan de Waterstraat. Het lijkt er op dat er in de periode van grof weg 1100 tot ca. 1250 geen gebouw op het perceel heeft gestaan. Er zijn geen leem- vloeren en haardplaatsen aangetroffen in de stratigrafie. Wel kwam her en der een paalkuil aan het licht die in aanleg ouder zou kunnen zijn dan de latere 13e-eeuwse houtbouwres ten. De hoeveelheid stadsafval in de opho gingslagen wijst wel op intensieve bewoning in de directe nabijheid van dit perceel. Moge lijk maakte Kolenstraat 7 deel uit van een veel groter perceel in de 12e eeuw en stond de hoofdbebouwing op een belendende locatie. De in de 12e eeuw ruimer opgezette perce- lering en de verdichting in de 13e eeuw is ook aangetoond op de hoek Lange Hofstraat - Kuiperstraat. De paalkuilen die wel enige samenhang vertonen dateren van (kort) na ca. 1300. Het zijn paalkuilen, waarvan de palen als holtes in de bodem zichtbaar waren. Veelal zitten er aan de holtewanden nog verbrande resten gekoekt. De palen zijn na de brand en sloop van het gebouwverteerd en waarschijnlijk door de afdekkende lemige lagen op het oude vloerniveau nooit geheel met grond gevuld geraakt. Uit de structuur van de palen valt niets op te maken over de vorm en de grootte van de houtbouw vanwege de beperkt opgegraven oppervlakte. Aange vuld met het vlak in Kolenstraat 9 zijn er vijf paalholtes gevonden en mogelijk twee forse paalkuilen tegen de lijn van de voorgevel in Kolenstraat 7 en 9. Drie paalholten liggen min of meer in een lijn parallel aan de achtermuur van de huidige kelder met een onderlinge afstand van 2,20 en 2,40 meter. Mogelijk was dit de achterwand van het gebouw. Het gebouwzal dan met de nokrichting parallel aan de straat gebouwd zijn geweest, net als de bakstenen opvolger in de loop van de 14e eeuw. Mogelijk hoort de bakstenen fundering van de voorgevel (met een 10-lagenmaat van 87 cm) bij deze houtbouwfase. 1

Periodiekenviewer van Erfgoedcentrum Zutphen

Zutphen MoNUmentaal (2000-2012) | 2003 | | pagina 11