ief Monumenten!©'
Restauratie van de
StJanskerk
te Zutphen
nummer 7, februari 2003
In dit nummer:
Restauiatie StJanskerk
Nep mag
Resultaten recent bouw
historisch onderzoek
Oude Wand 53
huis 't Klompje
Een kerstgeschenk voor de
gemeente Zutphen
Monumentennieuws
Monumentenwacht wint
gouden medaille
Nieuwe naam Nieuwsbrief
Monumentenzorg
l7
Monumentenzorg 2utplien
Sinds de zomer van 2001 is de
Nieuwstads- of StJanskerk te
Zutphen aan de noord- en oostzij
de in steigers gehuld. De restaura
tie van het gebouw ligt goed op
koers. Hoog tijd om te berichten
omtrent de stand van zaken.
Geschiedenis
De wijk Nieuwstad heeft vanaf de
stichting door graaf Otto II van
Gelre rond het midden van de 13de
eeuw een eigen kerk gehad, de
'kerk van de Heilige Maagd Maria
in de Nieuwstad', eerste vermel
ding in 1272.
De oudst zichtbare gedeelten van
de kerk dateren uit het einde van de
dertiende eeuw; de kerk bestond uit
een éénbeukig schip met inwendige
wandpijlers groot drie traveeën dat
later is overwelfd en een smaller
rechtgesloten koor van twee tra
veeën. De toren bestond oorspron
kelijk uit drie geledingen, welke in
1439 werden verhoogd met de bo
venste twee geledingen. De alge
mene stijlkenmerken van het ont
stane bouwwerk toont de invloed
van de Rijnlandse en Westfaalse
cultuurstroming, ontstaan door de
economische en culturele banden
met dit gebied.
Omstreeks 1455 werd het driehoe
kig gesloten koor gebouwd, dat in
1459 wordt gewijdt. Toen zullen
ook de gebrandschilderde ramen
zijn aangebracht waarvan de resten
enkele jaren geleden bij een belang
wekkende opgraving aan de over
zijde van de Dieserstraat werden
teruggevonden. Tevens is de kerk
toen van een dakruiter voorzien.
Rond 1485 volgt een uitbreiding
van de kerk aan de zuidzijde, eerst
met de drie westelijke vakken, kort
daarop gevolgd met een vierde vak.
Op deze wijze ontstond een twee-
beukige hallenkerk. Omstreeks
1530 werd de kerk nogmaals uitge
breid, nu aan de noordzijde, even
eens met vier traveeën, waarvan in
het derde travee de doorgang naar
het kerkhof werd aangebracht.
In de eerste helft van de zestiende
eeuw zijn beide zijbeuken nog
maals doch niet gelijktijdig met een
vijfde vak verlengd.
De geschiedenis schrijft het jaar
1606 als de torenspits door brand
wordt getroffen. De schade is niet
geheel duidelijk, maar de herbouw
is spoedig ter hand genomen in de
vorm zoals wij die nu kennen. Na
de franse revolutie volgde in 1809
toewijzing van de Nieuwstadskerk
Foto: Smit - gemeente Zutphen
