afb. 5 Vanuit de mu
ziekkamer van Bert
Matter; boven de deur
een mooi boogvenster
waar doorheen een mid
deleeuwer naar binnen
kon kijken in het nu ge
heel verdwenen
Termijnhuis. Nu zien we
door de deur het moder
ne verbindingsgedeelte.
Nog net zichtbaar de
uniek beschilderde bal
ken. Foto: Michel
Groothedde.
afb. 6 Beukerstraat 67. Standvink en onderslagbalk op eerste verdie
ping. Pas bij de deling van 65/67 in het laatste kwart van de zestien
de eeuw is de muur geplaatst. Foto: Michel Groothedde
afb. 7 Lange Hofstraat 23/25. Hijswiel met omklemmende geleide
haken. De val is verdwenen, maar kon bediend worden op de verdie
ping hieronder. Foto: Michel Groothedde
Ook met de gemeentelijke afdeling
Monumentenzorg wordt contact
gelegd, wat resulteert in een jaar
lijkse bespreking in informele sfeer.
Resultaten
Het aantal onderzochte panden
groeit gestaag. Pogingen de pers te
interesseren zijn succesvol; zelfs de
landelijke pers bericht bijvoorbeeld
over de spectaculaire ontdekking
van de beschilderde Gotische blind-
nis in Bornhovestraat 41, waarover
verderop meer. Bouwhistorie is een
terrein dat zich in een toenemende
belangstelling van het publiek mag
verheugen.
Voorlopige kroon op de erkenning
van de werkgroep is de jaarverga
dering van de Stichting
Bouwhistorie Nederland, waarin
Nederlandse en Vlaamse bouw-
historici zich verenigd hebben. In
mei 1999 is de Werkgroep
Bouwhistorie Zutphen gastvrouwe
van dit gezelschap. Dankzij een
gulle subsidie van de gemeente
Zutphen, veel inventiviteit van de
werkgroepleden en stralend voor
jaarsweer wordt het een feestelijke
dag met een afwisselend program
ma.
Zojuist is al even gesproken over
het Gotisch blindvenster in
Bornhovestraat 41. [zie afb. 3 en 4]
De werkgroep valt daar in januari
1995 van de ene verbazing in de
andere. Dat begint al op de trap
naar boven. Wat blijkt? Je loopt
hier langs de buitenmuur van
nummer 43. Allerlei vensters in die
muur zijn nog geheel of gedeelte
lijk zichtbaar, uiteraard dichtgezet
bij de bouw van 41. Op de prachtige
zolder blijkt de originele kapcon
structie nog volledig intact. Ook
valt de enorme Gotische blindnis
op. De onderzoekers zijn daar al
een tijdje bezig en dendro-specialist
Wijnand Bloemink zoekt naar ge
schikte plekken om te boren. Het
werk wordt bijgelicht met een halo
geenlamp van 1000 W. Toch wordt
pas na een half uur werken een
ontdekking gedaan die uniek voor
West-Europa zal blijken te zijn: in
afb. 8 Lange Hofstraat 23/25. Hijswiel zónder geleidehaken; de val loopt hier door een V-vormige sleuf, waarin
de val zich vastklemt, een systeem dat niet voldeed doordat de val na verloop van tijd ging slippen. Foto: Michel
Groothedde
het pleisterwerk van de zuidmuur,
dezelfde buitenmuur dus van num
mer 43, bevindt zich een heel stel
sel van geometrische vormen, aan
gebracht met een passer in het nat
te pleisterwerk. Maar wat het hele
maal bijzonder maakt, is dat de fi
guren ingevuld zijn met kleuren!
En dat alles aangebracht in de vroe
ge veertiende eeuw. Verbijsterd
vertellen de bewoners, die erbij ge
roepen zijn, dat ze een paar weken
geleden klaar gestaan hebben om
met de latexroller het geheel weer
eens mooi fris te verven, maar van
wege tijdgebrek dat maar uitgesteld
hebben. Een ander mooi voorbeeld
van zo'n buitenstebinnenmuur is
het achterhuis van Broederenkerk
plein 21. [zie afb. 5]
Een aantal jaren geleden werd dit
achterhuis, dat achter het perceel
van de buren staat en vroeger toe
gankelijk was vanuit één van de
huizen aan de Spiegelstraat, via een
verbindende sluis aan
Broederkerkplein 21 toegevoegd en
door eigenaar Bert Matter als mu
ziekkamer in gebruik genomen.
Wie nu in deze kamer staat, ziet
het volgende: beschilderde moer-
balken en kinderbinten en in de
noordmuur hetzelfde verschijnsel
als in Bornhovestraat 41. Deze
muur blijkt de achtergevel te zijn
van het pand dat hier oorspronke
lijk stond; een veel groter pand dus
dan het huidige huis van de buren.
Het was een zogenaamd termijn
huis van de Minderbroeders uit
Deventer, die vanuit dit pand hun
activiteiten in Zutphen onderna
men. Als zodanig zaten ze dus pal
tegenover de "concurrent", de
Dominicanen van het
Broederenklooster. Deze achter
muur, door de aanbouw vanuit het
zuiden gebruikt als binnenmuur, is
het enige restant van dit grote ter
mijnhuis.
Een ander bijzonder fenomeen in
Zutphen is het dubbelhuis. Het
gaat hier om panden met een uit
zonderlijk brede voorgevel en een
aanzienlijke diepte en hoogte. In la
ter tijd werden ze om welke reden
dan ook gesplitst. Soms werd die
splitsing wéér later ongedaan ge
maakt, zoals bijvoorbeeld Lange
Hofstraat 23/25 en onlangs
Beukerstraat 65/67. De eerste keer
