3m
Bijlage Q.
QT
VERSLAG over het beheer en den toestand van de
GEMEENTE GASFABRIEK te ZUTPHEN,
over het dienstjaar 1944.
Zoolang de gasindustrie bestaat is er geen jaar geweest, waarin
de problemen zoo vele zijn geweest als in 1944.
Was er in de twee voorgaande jaren reeds gebrek aan mate
riaal om het bedrijf behoorlijk te kunnen onderhouden, in Sep
tember van dit jaar werd plotseling de toevoer van kolen gestaakt,
waardoor een groot aantal gasfabrieken reeds enkele weken daarna
wegens gebrek aan kolen haar bedrijven moesten stilleggen.
Wij mochten ons gelukkig achten om in het begin van September
nog een partijtje kolen te ontvangen, waardoor wij met de grootste
zuinigheid nog steeds enkele uren per dag gas konden leveren.
Om dit zoo lang mogelijk vol te houden, besloten wij om proeven
te nemen met het vergassen van hout. Door middel van het
Staatsboschbeheer werden bij verschillende eigenaren in Eefde,
Almen en Harfsen sparren- en beukenboomen beschikbaar gesteld
en, hoewel het vervoer en verwerken ons menigmaal groote
moeilijkheden verschaften, zijn wij toch in staat geweest eiken dag
nog circa ll/2 uur gas te leveren. Dit houtgas, hetwelk vermengd
werd met een weinig steenkolen-gas, leverde een gemiddelde
calorische waarde van 3500 met een soortelijk gewicht van 0.7.
Het spreekt vanzelf, dat deze werkwijze veel arbeid kostte. Ge
meentewerken en Landerijen stelden echter welwillend een gedeelte
van hun personeel beschikbaar voor het hakken van dit hout,
terwijl wij door het aanschaffen van een electrische cirkelzaag
de moeilijkheden van het zagen te boven wisten te komen. Eiken
dag werd gemiddeld 5500 kg hout verwerkt.
De gemiddelde gasopbrengst van het verwerkte hout kan ge
schat worden op circa 300 m3 per ton.
Op 28 September werd de fabriek zwaar getroffen. Door het
springen van een munitietrein werd gashouder I door een zware
granaat tot op den bodem doorboord, waardoor in een minimum
van tijd 4000 m3 water wegvloeide. Gelukkig kon het gas ont
snappen zonder een explosie te veroorzaken. Een uur later trof
een tweede granaat de stokerij. Hoewel het gebouw ernstig be
schadigd werd, bleven de kamerovens gespaard. De verwoesting
op het terrein en in de gebouwen was groot. Ramen en deuren
werden weggeslagen en verschillende daken werden ontzet.
Ook de Directeurs- en de Opzichterswoning werden gehavend.
Nauwelijks waren wij van den schrik bekomen toen, door het
