48
onder den werkenden stand te verspreiden, schijnt haar doel
te bereiken, althans het getal leden breidt zich meer en meer
uit en de belangstelling in deze inrigting wordt meer algemeen.
HOOFDSTUK X.
Armwezen.
Over het afgeloopen jaar valt er geene verandering te melden
in den toestand van het armwezen wat deze gemeente aangaat.
Hier bestaat nog al gelegenheid om door handenarbeid iets te
verdienen, terwijl de onderscheidene Diaconiën en andere in
stellingen van liefdadigheid zich voortdurend het lot bleven aan
trekken van hen die door gebrekkelijkheid of ouderdom buiten
staat waren het noodige tot hun onderhoud bij te dragen.
Instellingen door of van icege de gemeente beheerd
of gesubsidieerd.
a. Het getal dezer instellingen was op 31 December 1871
één. Ze is genaamd: de Sint Anne Broederschap.
b. Het getal huisgezinnen en afzonderlijk levende personen
gedurende het jaar verpleegd of die op eenige andere wijze in
de weldadige werking der instelling hebben gedeeld of daartoe
hunne toevlugt hebben genomen, beliep als volgt:
Gedurende het geheele jaar (onafgebroken) verpleegd in de
Sint Anne Broederschap 50 personen.
c. De ontvangsten en uitgaven van alle besturen en instel
lingen van weldadigheid, door of van wege de gemeente beheerd
of gesubsidieerd, beliepen (naar de laatste goedgekeurde reke
ning over 1870) als volgt:
Ontvangsten. De Sint Anne Broederschap (waar
onder het batig saldo over 1869 ten bedrage van
798,52)2462,94^
Uitgaven. Die zelfde instelling. 1433,22
Alzoo werd er meer ontvangen dan uitgegeven 1029,72£
Yoorloopig wordt hier medegedeeld, dat in de maand Maart
rWps iaars (1872) door het dagelijksch bestuur eene wijziging
40
is gebragt in de Lijst der Instellingen van "Weldadigheid in
deze gemeente aanwezig, bedoeld bij artikel 2 der wet van 28
Junij 1854 (Staatsblad No. 100).
Als middelenzoo gewone als buitengewonetot leniging en
vermindering der armoedeinzonderheid door onderwijs en werk
verschaffing kunnen worden beschouwd de Naai- en Breischool
de Spaarbank, de Hulpbank, de Hulpbank voor Israëliten en
de Spaarkas, welke van Stadswege van localen, vuur en licht
worden voorzien; de Bank van Leening is door de gemeente
voor 60,'s jaars verpacht. Voorts de inrigting van F. J.
W. Vrijheid tot verschaffing van brei- en strikwerk aan behoef-
tigen, welke met 75,'s jaars wordt gesubsidiëerdhet Stede
lijk Ziekenfonds waarvan het tekort door de gemeente wordt
aangevuld; het Genootschap tot ondersteuning van behoeftige
kraamvrouwen; het Zieken- en Begrafenisfonds met eene jaar-
lijksehe toelage van 100,uit de gemeentekas; de Werk-
inrigting der Protestantsche Diaconie en inzonderheid de stad-
school voor armen en minvermogendenalwaar geen schoolgeld
wordt betaald.
Instellingen ter voorkoming van armoede door of van wege de
gemeente beheerdkomen alhier niet voor.
De Bank van Leening wordt voor eigen rekening door den
pachter beheerd, terwijl ook de SpaarbankHulpbanken, Spaar
kas en andere, hare eigene administratie hebben.
HOOFDSTUK XI.
Landbouw en Veeteelt.
Algemeene toestand.
Ofschoon de landbouw in deze gemeente op kleine schaal
wordt} uitgeoefend, is toch een vooruitgang in dezen merkbaar.
De aardappelenteelt blijft de voornaamste, waarom dan ook des
landmans vóór of tegenspoed grootendeels afhangt van een al
of niet goed gelukten oogst.
Het vooruitzigt voor den veehouder was niet gunstig door
den hoogen waterstand in den voorzomer, doch werd de beloopen
schade nog al vergoed door het ruime nagras en den zacht af-
