10
onderhoud. Vele ondergaan echter eene groote verandering
of zullen eene andere bestemming erlangenten gevolge der
vermeerdering van garnizoen met 8 Mei aanstaande.
Uit de opbrengst der aanzienlijke bezittingen dezer ge
meente, welke overeenkomstig de voorwaarden van verpach
ting goed worden behandeld, wordt voor een ruim bedrag
voorzien in de uitgaven der gemeente; en vele ingezetenen
van deze, alsmede van naburige gemeenten vinden voor
het geheel of gedeeltelijk hun bestaan als pachters of brui
kers van stadsgronden.
In plaats van de boomen, welke in 1852 zijn geveld, is
langs den steenweg naar Apeldoorn op den Overmarsch we
der eene laan iepenboomen gepootzoo mede langs de bin
nengracht bij het Berkelsluisje.
De straten en pleinen zijn goed.
Overeenkomstig het bepaalde bij het vaststellen der ge
meentelijke begrooting voor 1852, is ook over 1853, bij
vernieuwing, niet weder gebruik gemaakt van veldkeijen,
maar van vlakke Brabandsche keijen, waarmede in dat jaar
het grootste gedeelte der groenmarkt, tot algemeene vol
doening, is belegd. Met de uitkomende veldkeijen is de
weg naar den houtwal langs de Contrcgaarde voor het Mo
len-bolwerk bestraat, waardoor die weg, welke dikwerf
slecht plagt te zijn, zeer goed is geworden en bij vochtig
weder ook bruikbaar wordt bevonden. Tot verruiming
der zeer naauwe passage aan de Hospitaal- en Larebinnen-
poorten zijn in 1853 de noodige voorzieningen genomen.
De Binnen-Larepoort is weggebroken en de werkzaamheden
zijn zoo ver gevorderd, dat men zich kan overtuigen van
de groote verbetering, die op de gemelde punten zal wor
den verkregen. De wegen en voetpaden in deze gemeente
zijn in goeden staat en aan opzigt ontbreekt het niet.
De middelen van waterkeering zijn voldoende en hebben
in het afgeloopen jaar niets geleden. Zij verstrekken niet tot
11
bezwaar der ingelanden. Voor zoo ver aan de Lijnpaden
Sluizen, Duikers, Bruggen, Veeren en Overvaarten herstel
lingen noodig waren, zijn die in tijds geschied.
Tot verbetering van den afweg naar de aanlegplaats op
den regter IJsseloever is deze afweg in het vorige jaar ver
breed zonder verhooging der kosten voor den aannemer van
het onderhoud der welbalken.
In het vorige jaar is magtiging gevraagdom het ontwerp
tot aanleg van eene Haven buiten de Vischpoort alhier met
laad-los- en legplaatsenwaaromtrent door den heer Inge
nieur Rose een voldoend rapport was ingezondenuittevoeren.
Die magtiging is nog niet ontvangen, doch de aandacht
der stedelijke Regering door het departement van Oorlog
op een ontwerp gevestigd, volgens hetwelk de vestingwer
ken aan den IJsselaan de stedelijke Regering tijdelijk zouden
worden afgestaan, met magt om die tot op zekere hoogte
te slechtenom de bestaande binnenhaven te vergrootende
aanlegplaatsen aan den IJssel te vermeerderen en te verbe
teren, een gedeelte der kapitale gracht bij de Marschpoort
te dempenwaardoor gelegenheid zou worden verkregen
tot opbouw van pakhuizen, loodsen, bergplaatsen en derge
lijke. Dat ontwerp heeft in hooge mate onze belangstel
ling opgewekt
HOOFDSTUK VI.
De gezondshcids-toestand der ingezetenen over 1853 is
bevredigend geweest. Ziekten van epidcmischen aard zijn in
dat jaar niet voorgekomen.
In het najaar deed zich één geval van Cholera Asiatica
op, nog wat later vertoonden zich enkele gevallen van kin
derziekte.
Bij het ontstaan der Cholera in verschillende plaatsen hier
te lande, is men in tijds indachtig geweest op het nemen
van maatregelendaarin voorgelicht door de Plaatselijke Ge-
Medische JPolicie.