14
Op die zes scholen bedroeg liet getal leerlingen op
15 Januarij 1851 1026 jongens en 789 meisjes, op
den 15 Julij 1851 963 jongens en 787 meisjes.
Op de vier genoemde bijzondere scholen der tweede
klassebedroeg het getal leerlingen
op 15 Januarij 1851, 140 jongens en 71 meisjes.
15 Julij 107 49
Een getal van 595 leerlingen heeft kosteloos onder
wijs ontvangen. Bij de opgemelde inriglingen zijn
werkzaam
14 onderwijzers hebbende den 2. rang.
19 ii 3.
4 ii 4
en 8 kweekelingen.
Voorts twee geexamineerde onderwijzeressen en
drie secondantes.
De staat van het onderwijs laat alhier weinig te
wenschen overig zoo mede de staat van schoolloca-
len en van de woningen der onderwijzersvoor zoo
ver die de eigendom der gemeente zijn.
Er bestaan alhier twee bewaarscholenals eene voor
kinderen uit den gegoeden standwaarop zich bevon
den 32 jongens en 37 meisjesen eene voor armen en
minvermogenden, waarop zich bevonden 180jongens
en"42 meisjes.
Voorts is alhier aanwezig een school onderwijzers
gezelschap tellende 8 leden.
Aan het Stedelijk Gymnasium zijn verbonden vijf
onderwijzers als
Een rector zijnde litt. doctor.
Een conrector, zijnde phil. nat. cand. litt. doctor.
Een preceptor zijnde litt. doctor.
Een lector in de moderne talen zijnde litt. doctor.
Een vijfde docentzijnde litt. doctor.
In de le afd. bevonden zich 48 leerlingen in de
2e afd. 23 leerlingen. Het onderwijs is voortreffelijk.
Uit hoofde het vroeger gebouw gebrekkig en te
klein was, is in 1851 een ruim en nieuw gebouw
er voor ingerigthetwelk volkomen aan de vereisch-
ten voldoet.
Er bestaat alhier eene afdeeling der Maatschappij
tot Nut van 't Algemeen welke te dezer stede ver
scheidene nuttige inrigtingen heeft in het wezen ge
roepen en de instandhouding bevordertals in de
eerste plaats een school voor hand- en bouwkundig
teekenen.
15
Gedurende het tienjarig verbeterd bestaan dezer in-
rigting verschafte zij aan 563 leerlingen onderwijs
waarvan sommigen in bouwkunde zoo wel als hand-
teekenkunst werden onderwezenen daaronder gratis
aan 70 jongelieden. Ofschoon het meerendeel der
leerlingen de kunst alleen beoefenden als middel ter
beschaving en uit liefde voor de kunstis het toch
ontwijfelbaardat die oefening heilzaam op veler
vorming heeft gewerkten bestaan er voldoende be
wijzen dat velen het tot eene hoogte hebben ge-
bragtdieschenkt zij al geen stoffelijk voordeel
toch een weldadige rigting geeft aan het leven en een
bron van genot opent als slechts door dit onderrigt
kan worden verkregen. Zij die de kunst beoefenden
om haar nut in het dagelijksch leven maakten ze
kerlijk de minderheid uitenofschoon hier en daar
verspreid zijn zij sprekende bewijzen van het nut
dezer instelling. Volgens de opgave van het bestuur
werden gedurende de afgeloopen 10 jaren op de
bouwkundige school 106 jongelingen en daaronder
36 gratisonderwezen enofschoon niet van alle hun
ne tegenwoordige positie in de Maatschappij aan het
bestuur bekend iszoo vindt het een zestal hunner
als bazen of onderbazen hier en elders werkzaam
vier andere als opzigters bij den waterstaat of bij
groote werken geplaatsteen als ornament-schilder
bijzonder geacht en een vertrouwende op zijne be
kwaamheid als steen- en ornament-houwer naar A-
merika verhuisd. Zeventien jonge lieden bovendien
verlieten de bouwkundige schoolvele andere die
der handteeken- en boetseerkunst begiftigd met de
zilveren medaille of andere hooge prijzen en strek
ken hun handwerk tot eeren wilde men in dit
onderzoek verder gaanzoo zal menvolgens de
verklaring van het bestuur der schoolin ieder hand
werk van bouwkundigen aard en ook in sommige
jonge onderwijzersmannen vindenwier bekwaam
heid getuigenis geeft van de nuttige strekking der in-
rigting.
Voorts bestaat door de zorg van hetzelve eene open
bare leesbibliotheek een volks-zangschooleene spaar
bank eene spaarkas en een zieken- en begrafenisfonds.
Zeer bloeijend is alhier ook het genootschap tot be
oefening van natuurkundige wetenschappenwaarby
mede eene verzameling van instrumenten een kabi
net van natuurlijke historie en een bibliotheek bestaat.
