1
duurde het ongeveer drie maanden om een huis
te bouwen, feestdagen van heiligen meegerekend.
Hervorming, ja, maar je moest niet overdrijven!
De timmerman verdiende het meest: ongeveer
18 stuivers per dag, de rest wat minder,
zodat de kosten voor een huis op ongeveer 54
Carolusgulden uitkwamen. Dakpannen kostten
nog eens 20 Carolusgulden.
De vraag was dus waar dat geld vandaan moest
komen. Die van Zutphen vonden het welletjes.
Het geld moest van elders komen. Nu er geen
landsheer meer was, was het ook niet duidelijk
wie toestemming voor een collecte kon geven. In
principe ging elke stad daar zelf over. De staten
waren niet meer dan afstemmingsorganen.
Als een stad niet wilde, was je uitgepraat. Dus
werden kort na de brand leden van de Kerkenraad
en magistraat over het hele land uitgestuurd.
De eerste en belangrijkste missie was die naar
Zutphen.
In de volgende Land van Lochem leest u hoe dit in
zijn werk ging.
De afbeelding aan het begin van dit artikel toont
een andere grote stadsbrand, die van Enschede in
1862 (prent door de Enschedese uitgeverij A. van
Slogteren, 1862).
Noten
1. https://www.provinzial-konzern.de/content/konzern/
konzernstruktur/konzernstruktur_hfk/geschichte/index.
html
2. Fokkelien von Meyenfeldt (2002). Ambacht en nijverheid
in het oude Lochem’, in: Land van Lochem (2002), 2,32-34.
3. https://erfgoedcentrumzutphen.nl/onderzoeken/
archieven/scans/NL-ZuRAZ-0001/1.1.1.6/start/250/
hmit/10/highright/6
4. https://historiek.net/kranten-gouden-eeuw/110322. In
1618 zou in Amsterdam de eerste krant verschijnen.
5. https://books.google.nl/
6. Kerknotulen Lochem 1047 00010019,29 octobris.
7. H. Steenblik (1988), 'Branden in Lochem en hun gevolgen’
in: Jaarboek Achterhoek en Liemers 11, 42-52, p.42.
8. Robert Fruin (1901), Geschiedenis der staatsinstellingen
in Nederland tot den val der Republiek. 's-Gravenhage. p 210.
9. Https://wijnhuisfonds.nl/panden/huize-borro/: Kort
voor 1320 kocht de Zutphense kanunnik Borro een halve
hectare grond met een huis tussen de Zaadmarkt, de latere
Bornhovestraat en de Schupstoel. De geschiedenis van het
Bornhof (Borro’s hof) begint met de stichtingsakte van
1320. Toen stelde Borro een testament op, waarin hij zijn
huis en de hof vermaakte aan de armen en behoeftigen.
Daarnaast liet hij opnemen dat het beheer van huis en hof
was opgedragen aan het bestuur van de stad Zutphen en dat
het eigendom nooit mocht worden verkocht.
10. (Regionaal archief Zutphen, NL-ZuRAZ, Kerkenraad
Hervormde Gemeente Zutphen, 0063, inv.nr. 1,1615 0010.
11. Regionaal archief Zutphen, NL-ZuRAZ, Kerkenraad
Hervormde Gemeente Zutphen, 0063, inv.nr. 1,1615 0003. Zie
ook Feike Reitsma, De kerk van Lochem in woelige tijden,
Lochem, 2003, 14.
12. CeesJan Frank (2009). 'Zeventiende-eeuwse bakstenen
huizen in Lochem’, in: Land van Lochem, 2009, nr.1,11-
19, p.11. Voorts https://www.jantimmerscultuurhistorie.
nl/boerderijen-overig/hergebruik-en-verplaatsen-van-
gebinten-en-gebouwen/.
