„JODEN NIET GEWENSCHT"
ZIJ WORDEN GEWFvpp XTIT BADINRICH
TINGEN E» HOTELS.
De Völkische Beobachter meldt, dat steeds
meer badinrichtingen voor Joden worden
gesloten. De burgemeester van AHenstein
heeft den Joden den toegang ontzegd tot alle
gemeentelijke badinrichtingen aan het Okull
meer en aan de Alle Eén der grootste bad
inrichtingen van Bremen heeft aan den in
gang een bord aangebracht, waarop: „Joden
niet gewenscht".
In alle plaatsen van het district Sprottau
zijn transparanten ingebracht, die des
avonds worden verlicht, met de mededeeling,
dat Joden niet gewenscht zijn.
In samenwerking met het bureau voor
vreemdelingenverkeer hebben de hotel-res
taurant- en pensionhouders thans besloten
tot gemeenschappelijk optreden tegen Jood-
sche bezoekers en aan alle in aanmerking
komende gebouwen en huizen borden doen
aanbrengen met het opschrift: ..Joden niet
gewenscht".
Ook te Leipzig zijn de gemeentelijke zwem
baden voor Joden gesloten.
Het Joden-probleem.
Kaar aanleiding van de Anti-DuiLache
propaganda in het Buitenland doet de
Duitsehe Regeering moeite, om hare hou
ding tegenover de Joden te motiveeren.
Het Centrale Bureau der Statistiek heeft
gedétailleerde statistieken lateh verschij
nen, waaruit blijkt, dat gedurende en na
den oorlog niet minder dan 72.500 Joden
uit Polen, Rusland en Galleië naar Duitscli-
i land geëmigreerd zij it en zich aldaar
j dank zy de tegemoetkomende houding der
i toenmalige socialistische Regeering ge-
j vestigd hebben.
1 Deze Joden waren hoofdzakelijk Commu-
j nisten en daar ze meerendeels tot de iatel-
lectueelen behooren, waren zij voor de in-
ïieemsehe Duitsehe intellectueelen zware
concurrenten.
■f,3% van alle Joden zijn advocaten en
3,7% artsen, terwjjl van de Duitschers
slecht3 2% advoeaten en 1,7% artsen zijn.
50% van alle Joden zijn handelslieden en
slechts 15% van alle Duitschers. Daaren
tegen houden de Joden niet van de produ-
ccerende beroepen. 26,3% der Duitschers
werken in den landbouw, onder de Joden
zijn slechts 1 landhouwers. In de nij
verheid werken van de Duitschers 36,6%.
De Westerwal met links een klein stukje van Westerwal 13 en ernaast Westerwal 12, beide
huizen destijds bewoond door de familie Wijler. Verder naar rechts de plek, waar de synagoge
staat.
van intimidatie en arrestaties volledig in haar greep te krijgen. Al in het jaar
1933 werden de eerste concentratiekampen gebouwd om politieke tegen
standers, met name de communisten, in onder te brengen.
Hoe keek men daar in ons land tegenaan? Dacht men, dat het voor ons
wel mee zou vallen? Of begon met name onder de Joodse Nederlanders al
enige angst voor de toekomst te ontstaan?
De Lochemse Wijlers zullen de hier afgebeelde artikelen niet onder ogen
hebben gehad, maar waarschijnlijk wel een aantal andere die er op leken.
Het zal hen geen prettig gevoel hebben gegeven. Misschien hebben ze het
er toen mogelijk al over gehad, of het niet beter zou zijn om naar Palestina
te emigreren. Want daar werd toen al wel over gesproken. Maar ze zullen
het niet gedaan hebben, omdat ze mogelijk dachten dat het hier wel mee
zou vallen. De Duitsers zouden ons land
waarschijnlijk wel met rust laten, net als in
de Eerste Wereldoorlog.
Ook in ons land begonnen NSB'ers zich te
roeren. Ook hier was onvrede onder de
bevolking, omdat ze vonden dat de rege
ring te weinig voor hun deed. Hier waren
er ook, die de Joden daar mede schuldig
aan achtten. De meesten van hen hadden
immers goede banen! En ook in Lochem
liet de NSB van zich horen. In 1934 hielden
ze hier hun eerste openbare vergadering.
Eind 1934 was hun aantal in Lochem al ge
groeid tot 68. In 1935 kwam hun leider A.A.
Hoe pogroms worden
voorbereid.
Een veelzeggend
rondschrijven.
y 113 zijn in staat d© tekst te bren-
gen van een rondschrijven van
de N.S.D.A.P., District Zui tl-Hannover,
dat als volgt luidt:
Nationaal-Socialistische Duitse
Arbeiderspartij, District Zuid-
Hannover, Bronswijk.
Hannover, 28 Juli 1935. Dinck-
lagehuis. Telefoon 24451.
Disiricts-propagandabureau.
Aan all® propagandaleiders van
districten en plaatselijk® groe-
Hc-t gedrag van de Joden in ons
district, alsmede in het gehele Rijk is
in de laatste tijd buitengewoon aanma
tigend geworden. In zijn brutaliteit
heeft de Jood blijkbaar vergeten, dat
hij als gast in Duitsland leeft en zich
dienovereenkomstig heeft te gedragen
Een nog langer dulden van dergelijke
dingen zou verraad zijn tegenover het
Volk en de Staat. Wij zijn daarom ge
dwongen alle propaganda-leiders van
districten en plaatselijke groepen als
volgt t© instrueren:
Op 10 Augustus moeten in alle plaat
sen van dit district borden worden op
gesteld met opsciyiften (zie noot). De
minimum-grootte van deze borden is
bepaald op 1 Meter 50 hij 9 Meter 80,
Het bord moet worden bevestigd op 2
jpalen van 2 meter hoogte. Als kleuren
hebben wij zwart blokschrift (grote en
kleine letters) op witte ondergrond ge
kozen. Het woord „Jood.'' moet rood
onderstreept worden en goed opvallen-
Voorzover mogetijk moet het bord wor
den omgeven door een zwarte rand. De
borden moeten worden opgesteld aan
alle toegangs- en uitgangswegen van
de plaats. Voor de betaling van de Ros
ten van de borden moet een overeen
komst worden getroffen met de partij
organisatie, de vrouwenorganisatie, de
boerenbond, de S.A., enz., op zodanige
wijze, dat elk van deze organisaties op
zich neemt een dergelijk bord te leve
ren, dat dan op 10 Augustus wordt op
gesteld. Bovendien moeten allo orga
nisaties van de plaats worien opge
wekt tot deelname. Zouden overbrug
bare moeilijkheden aan de dag komen,
dan heeft de districtspennlngmeester
zich bereid verklaard de levering en
oprichting van een bord uit het fonds
van de plaatselijk© groep toe te staan.
De opstelling moet op 10 Augustus
plaatsvinden met een plechtigheid,
waaraan de gehele bevolking moet
deelnemen. Een korte indrukwekkende
rede door een rasgenoot moet de plech
tigheid effect geven en tot besluit moe
ien liederen als „Wïr Sturm sol dalen
jung und alt" in de menigte worden
aangeheven. De pers mag van tevoren
geen berichten brengen, maar daarna
moet het feit met des te meer nadruk
worden vermeld. Tenslotte zenden wij
U een circulaire die in het district
Goetlingen 's nachts is aangeplakt aan
bij Joden kopen. Plakkaten zijn ver
krijgbaar bij de Goettinger N'achrirhten.
Goettingen, tegen de prijs van 5 Mark
per 1000 stuks.
Heil Hitler!
H, HUXHAGEN,
Beztrksp ropagandalei ter.
Noot 1: „Joden zijn onwelkome gas
ten". „Joden betreden deze plaats op
eigen risico". „Omgang met Joden-
verbanning uit dorp
Linksboven: Nieuwsblad v.h. Noorden 25-7-1935.
Linksonder: Het Nieuws v.d. Dag 9-11-1933.
Rechts: De Tribune, soc.dem. weekblad 30-8-1952.