Virtueel museum 1. 'Kriegs-Lazarett'
O
Uc^qs-Lazarett 3/614
innere Abteilunq
Wout Klein
Bij de opzet van een virtueel museum hadden we al snel een probleem. We konden op onze
website wel foto's zetten van de vele voorwerpen die het Genootschap in vitrines, op zolder en
in de kelder (van de bibliotheek) heeft liggen, maar als we zelf nauwelijks wisten wat het was
en hoe we eraan kwamen, dan hadden we er geen 'verhaal' bij. Maar een oproep via diverse
media bood uitkomst. Met hulp van velen konden we zo bijvoorbeeld redelijk de geschiedenis
achterhalen van de houten planken die samen een bord met opschrift 'Kriegs-Lazarett' vormen.
ibettenzahlA
JBelegte Betten
lAbtt.-Arzi: 5tabsarZt: bieder.
Abtl.;Geschaftszimmer: Uffz. K-amen
De riante villa's op Berkeloord waren tijdens de Tweede
Wereldoorlog gewild bij de Duitsers om er hun instanties
in te huisvesten. Zo nam in november 1944, na de Slag
om Arnhem, de Beauftragte des Reichskommissars voor
Gelderland, Dr. Emil Schneider, zijn intrek aan de Marinus
Naefflaan nr. 36. Ook in hotel Berkeloord zaten vrijwel
zeker Duitsers, al kon tot nu toe niemand ons precies
vertellen wie of wat.
En zo richtte de Kriegslazarett-Abteilung 614, ver
antwoordelijk voor Duitse noodhospitalen in de
Achterhoek, verschillende villa's op Berkeloord in als
Kriegs-Lazarett. Voor één van deze villa's moet het
houten bord uit de collectie van het HG gestaan heb
ben, waarschijnlijk voor Marinus Naefflaan 34. Op het
dak was een groot wit laken gespannen met een rood
kruis erop. Na de bevrijding zouden de geallieerden
zo'n zelfde laken spannen op de Cloese, waar zij hun
gewonde militairen verzorgden en lieten aansterken.
Berkeloord, in het bijzonder de Marinus Naefflaan,
gold tegen het eind van de oorlog als 'Sperrgebiet' en
was afgesloten met slagbomen. De burgers die er nog
woonden en de medewerkers van notaris Everwijn
op nr. 16 konden er alleen komen op vertoon van een
Sperre.
Nadat geallieerde troepen vanuit het oosten de
Achterhoek waren binnengedrongen werd de situ
atie riskanter, zowel voor de Duitsers als ook voor de
Lochemse burgers. Uiteindelijk zou het einde van de
bezetting in Lochem heel wat meer leed en schade
veroorzaken dan het begin ervan. Het Kriegs-Lazarett
op nr. 34 werd zelfs getroffen door een bom, waarbij
vier slachtoffers vielen. Een ooggetuige "liep juist
achter de hertenkamp te wandelen toen die bom viel,
maar kon veilig schuilen in een rond vluchtgat, zoals
er overal langs de wegen gegraven waren".
Toen de bevrijders Lochem bijna bereikt hadden werd
Haus
BerkeloorM
Marinus Naefflaan 34, een ontwerp van architect G.J. Postel
groei ail Qochem,
Holel Berkeloord.
LOCHEM, Berkeloord.
