Verslag van het einde van de oorlog
Willem Smits, met een inleiding door Dick Beltman
Willem Smits woonde met zijn gezin aan de Barchemseweg 16 in Lochem. Vanaf 30 maart 1945
beschreef hij dagelijks de enerverende gebeurtenissen rond de bevrijding van Lochem en omge
ving. Het verslag beslaat de periode 30 maart tot en met 12 april 1945.
Willem was onderwijzer aan de toenmalige MULO aan de Barchemseweg. Zijn
leerlingen duidden hem aan met de bijnaam "Smitje". Hij was getrouwd met
Elisabeth Punt, die vermoedelijk kleuteronderwijzeres was en les gaf in "nuttige
handwerken". Het echtpaar had een dochter, Ina, die wat intellectuele achter
stand had, en een zoon, Gerardus (Erie), die later is gepromoveerd in de wis- en
natuurkunde aan de Rijksuniversiteit te Utrecht. Gerard was gehuwd met Marie
Christina Kwappert, in de oorlog wonend in onder meer Zaandam. De titel van
het proefschrift luidde Aneurinemetabolisme en aneurinedeficientie - Een
onderzoek naar het voorkomen en de vorming van aneurinepyrophosphaat in
bloedlichaampjes.
Willem Smits was politiek links georiënteerd en communist.
De kleinzoon van Willem Smits, Willem Gerardus Smits (Wim) heeft het met
potlood geschreven verslag van 14 dagen aan het eind van de oorlog uitgewerkt
en er een digitaal bestand van gemaakt. Hij heeft mij dat gegeven en gevraagd
datgene ermee te doen wat mij goeddunkt. Mijn achterneef Wim is al geruime
tijd geleden in Amsterdam overleden.
Enkele toelichtingen bij het verslag:
Ina/Ientje de dochter van Willem en Elisabeth
Moeder de echtgenote van Willem Smits
Hofstee de echtgenoot van de hulp in de huishouding, genoemd als "vrouw Hofstee"
Ds. Van Iterson mogelijke buurman
René Postel woonde vooraan de Barchemseweg hoek Nieuwstad
Huis van Struk waarschijnlijk het huis van de familie Streek (Borneo)
Fam. Haanstra kennissen, ook werkzaam in het onderwijs
Moeder en vader Kwappert ouders van schoondochter Marie
Namen genoemd onder 1 april: kan ik niet herleiden
2 april: Olthof buren aannemer eigenaar van het huis waarin de familie Smits woonde
Tante Aaltje de zus van moeder Kwappert
Boks s.r. het verhaal is in Lochem bekend (begraven op de Nieuwe Begraafplaats)
Schutte en Tiesink melk (mij niet bekend)
4 april: Hurenkamp collega van Willem Smits; de andere namen kan ik niet herleiden
Twentse Waarheid legaal nummer van "De Waarheid", gelieerd aan de CPN
7 april: ik kan de genoemde namen niet herleiden
Bijna aan het eind wordt Van Dam als slachtoffer genoemd: verhaal is bekend
