Als delegatielid op bezoek in
Ballenstedt (DDR) in 1968
Gert Jan Beuzel
5
In Land van Lochem nr. 1 van 2019 werd aandacht besteed aan de jumelage van Lochem met Bil
lerbeck en Ballenstedt in de Harz. Gert Jan Beuzel heeft een mooie aanvulling: Hoe was het om
in april 1968 met een Lochemse delegatie op bezoek te gaan in Ballenstedt, Lochems zusterstad
in de DDR? Best spannend en interessant, zoals u in dit artikel kunt lezen. Beuzel maakte deel uit
van de tweede Lochemse delegatie, die naar Ballenstedt reisde, om er een vriendschapsverdrag
te ondertekenen. Zijn persoonlijke verslag uit een andere tijd en wereld.
Op weg naar Ballenstedt
Op 17 april 1968, de woensdag na Pasen, vertrokken
we in drie auto's uit Lochem naar Ballenstedt. Zonder
de Lochemse burgemeester, want die was ziek. In zijn
plaats was H.B. Althoff, een hotelier en gemeente
raadslid, onze leider. Het was stralend voorjaarsweer
en dat zou zo blijven gedurende de gehele reis. In
Gütersloh werd een hapje gegeten en daarna ging
het via Hannover verder naar Helmstedt, waar we om
17.00 uur naar de grensovergang met de DDR reden.
Het was alsof je een groot kamp binnenreed. De eer
ste blik naar weerskanten was beangstigend. Direct
na de grenspaal zag ik de eerste wachttoren, zo één
op hoge poten zoals ze in de concentratiekampen van
Hitler-Duitsland ook stonden. Meters boven ons zag
ik hoofden met petten en de lopen van automatische
wapens. Maar er waren ook wachthuisjes langs de
weg met militairen van de DDR-Volksarmee en een
enkeling in een aardebruin uniform. Dat waren Rus
sen, hoorde ik van mijn medereizigers.
We kwamen bij het grensgebouw, waar de stroom
auto's zich splitste in een grote stroom transitverkeer
naar West-Berlijn en een klein aantal auto's, dat de
DDR binnen wilde. Omdat de DDR niet was erkend
door de meeste westerse landen kwam je in een
diplomatiek niemandsland, waar je bij problemen niet
mocht rekenen op steun van een ambassade of con
sulaat. Je was er aan je lot overgelaten en zo voelde
ik mij ook een beetje toen de Lochemse auto's bij het
grensgebouw geparkeerd waren. Op de weg waren
de DDR-grensbeambten met een demonstratieve on
verschilligheid bezig de stroom transit-reizigers naar
West-Berlijn te controleren. Toen ik me omdraaide,
Uit de krant wist ik,
dat er in 1967 een
Lochemse delegatie
op bezoek was ge
weest in Ballenstedt
in de DDR, maar
daar eindigde mijn
betrokkenheid. Toen
ik begin 1968 werd
gevraagd om mee
te gaan als lid van
de tweede delega
tie, was ik verrast.
Toch zegde ik toe.
Er volgden een paar
avonden, waarop
de aspirant DDR-
gangers werden
bijgepraat over het
aanstaande bezoek.
Met mijn 21 jaren
was ik verreweg het
jongste delegatielid.
We hoorden ook dat de Lochemse burgemeester Tuyll
van Serooskerken onze delegatie zou leiden.
De grensovergang Helmstedt/Marienborn in de jaren 60, gezien
van de westzijde.
H.N.C. van Tuyll van Serooskerken
was burgemeester van Lochem van
1964 tot 1971
o
zr
(D
o
