De beschadigde brugleuning
Maar kort geleden, bij het zoeken in één van de beide oude Lochemse Burgerboeken3 op de site van het Regionaal
Archief in Zutphen, bleek dat er achter in het bewuste inventarisnummer ook een deel van de notulen van de Lochemse
raadsvergaderingen tussen 1720 en 1778 verborgen zit. En in één van deze notulen (zie afbeelding 'Bladzijde uit het
Notulenboekvan de Lochemse magistraat')staat een vermelding, die met de 'Hessen' en hun karren te maken heeft. Het
document, gedateerd 8 september 1744, gaat over de vernieling van de leuning van een bruggetje in de "Nieuwen of
Wonninks Dijk tegens de Zwarte A. gelegen". De heer van de Nettelhorst had dit laten melden en verzocht om reparatie
De raad besloot dat stadstimmerman Henrik Leverink de schade zou herstellen. In de raad werd er op gewezen
dat dergelijke beschadigingen door de Hessen met hun karren werden veroorzaakt en dat zij de straten zowel
binnen als buiten Lochem ruïneerden. Besloten werd de waard van De Luchte en die van De Meijer in Neede
te laten aanzeggen, dat zij aan passerende 'Hessen' duidelijk moesten maken dat ze de passage (route) over de
Wonninksdijk bij Lochem niet meer mochten gebruiken in verband met hun zware en brede karren. Hielden ze
zich hier niet aan, dan zouden er andere maatregelen worden getroffen.
De rode lijnen tonen een aantal 'Hessen'routes, die via Lochem lopen. De helgekleurde sterren geven van links naar rechts: de plaats van
herberg De Luchte onder Lochem, de mogelijke plaats van de vernielde brug op de Wonninksdijk ten westen van Lochem, herberg De
Lebbinkbrug ten zuidoosten van Lochem en tenslotte de herberg De Meijer in Neede aan. De ondergrond is de 'Algemeene kaart van het
Koninkrijk der Nederlanden' in 1816 samengesteld en uitgegeven door Casparus Muller. Deze druk is uit 1830.
De Bfaauw gekielde Hes. reist uit d: Borenhtttdeft,
En stuurt zijn lang gespan i>ij 't Hu en Hot en Haar
Zijn hoog beladen kar brengt velerhande waar,
Bfe't Holfandsch schio weer voert naar Noorden Zuiden straoibfe
Afbeeldingen van een Hes met kar en paarden. Het is een houtdruk, ook wel centsprent genoemd van de fa. Erven Wijsmuller. De prent
is gemaakt door de uit Duitsland afkomstige, maar in Amersfoort gevestigde drukker Frans Felix. Deze heeft later zijn drukblokken
verkocht aan de Amsterdamse fa. Wijsmuller.