If
A
jA
4^1
8-^ S
'i i
Oranje tegen de Zonnekoning
Leonard R.G van Doornum
Op 21 maart 2017 werd door Luc Panhuysen
in Laren een presentatie gegeven over Oranje
tegen Lodewijk XIV - de Zonnekoning (1638 -
1715). Luc Panhuysen studeerde geschiedenis
en is een bekend journalist, reisleider en schrij
ver van omvangrijke historische boekwerken
tot minibiografieën.
Zeer boeiend werd verteld op welke wijze
Lodewijk op de Nederlandse geschiedenis
van invloed is geweest (Rampjaar 1672) en op
welke wijze hij in conflict kwam met de taaie en jonge
prins Willem III van Oranje.
Een Prins en Stadhouder in de Republiek die op
verbluffende en bijna geweldloze wijze Engeland
wist te veroveren en vervolgens Koning van Engeland
werd. De Zonnekoning had twee brandende ambities:
hij wilde roem vergaren en hij wilde zijn koninkrijk
veiliger maken. Voor beide doelen vertrouwde hij op
zijn strijdkrachten, het sterkste leger van Europa. Het
bleek uiteindelijk dat hij zich in zijn streven naar glorie
en veiligheid in de persoon van de onbeduidende Wil
lem III zijn ergste nachtmerrie had opgeroepen door
de strijd tegen het onderbewapende dwergstaatje,
tien maal zo klein als het machtigste rijk van Europa,
aan te gaan. Ook had hij de kwaliteiten opgeroepen
van een getalenteerde bouwer van coalities. De repu
bliek wist zich te handhaven ondanks dat het volk als
redeloos, reddeloos en radeloos werd gekenschetst.
Panhuysen vertelde welke sterke en zwakke kanten
de historische figuren hadden, welke verschillen en
overeenkomsten zij hadden en ook door hun tijdloze
R.
J
drijfveren als angst en
ijdelheid de waarden als
vrijheid, geloof en tole
rantie niet alleen de be
trokken personen maar
ook de maatschappijen
veranderden.
Panhuysen beschreef
ook de persoonlijke
levensstijl van Lodewijk
XIV als agressieve heer
ser, als opdrachtgever/
praalhans van het Paleis
van Versailles met zijn
vele feesten en niet te vergeten zijn vele vrouwen en
tientallen kinderen. Tot zijn wettige nakomelingen
worden beschouwd de kinderen uit het huwelijk met
Maria Theresia van Oostenrijk. Buitenechtelijke kinde
ren van maitresses als Louise de La Valliëre en Mada
me de Montespan werden van veel bezit voorzien en
trouwden hoog adellijk.
Panhuysen is erin geslaagd een goed beeld weer te
geven van de geopolitieke verhoudingen in Europa in
de late zeventiende eeuw. De vele aanwezige leden
van het Historisch Genootschap te Lochem en De Elf
Marken te Gorssel hebben kunnen genieten van de
kenmerkende anekdoten en het humorvolle onder
steunende verhaal bij het beeldverslag. Verasend hoe
de relaties tussen lokaal-/regionaalgeschiedenis en
die van de republiek respektievelijk de "grote geschie
denis" in één lezing tot uitdrukking werden gebracht.
Voor hen die de lezing hebben gemist bestaat nog
wel de mogelijkheid het boek van Panhuysen te gaan
lezen. En ik beloof u, hij schrijft net zo geweldig en
enthousiast als dat hij vertelt!
Gezocht
Ons lid, dhr. H. Brinkerink is al tijden op zoek naar
informatie over dit wandbord. Zoeken op internet, in
formatie opvragen bij de gemeente en bij de fabrikant
in Makkum hebben geen resultaat opgeleverd.
WA&KUH
Misschien is bij onze lezers iemand die meer over het
bord weet te vertellen, zo ja, neem contact op met de
redactie, redactie@hglochem.nl of 0620979685.
Links: Koning Willem III, (ca. 1690) rechts:
koning Lodewijk XIV (ca. 1675).
National Gallery en Chateau de Versailles.
