8
Kastelen
Een nieuw telefoongesprek met de kleinzoon van Hendrik Jan in Apeldoorn leverde me gelukkig een nieuw spoor op.
Deze kleinzoon, ook een Hendrik Jan, vertelde me, dat hij tekenaar H. Holterman als kind wel eens had ontmoet. Oom
Henne en tante Jo kwamen af en toe bij zijn ouders op bezoek en hij kon zich ook nog de naam Ariekske van een doch
tertje van hen herinneren.
Deze naam bleek de sleutel tot de oplossing. Deze bijzondere naam Ariekske leidde me op het internet naar haar doch
ter. En via deze dochter kwam ik in contact met Ariekske Holterman. Zij kon me vertellen, dat ze inderdaad een dochter
was van tekenaar H. Holterman. Ze stuurde me meteen al onderstaande foto van Henk Holterman. Bij een bezoek aan
Ariekske en haar man Wim kwam allerlei materiaal over haar vader tevoorschijn. Zij bezit nog enkele tekeningen, aqua
rellen en schilderijen van haar vader. Daarnaast heeft ze een aantal krantenartikelen over hem, want in Hengelo blijkt
hij helemaal geen onbekende verschijning te zijn geweest. Hier was hij geen onbekende amateurschilder, maar dat feit
was in de loop der jaren nooit tot Lochem doorgedrongen.
Hendrik (Henkof ookwel Henne) Holterman
Henk was de zoon van de hierboven genoemde Hendrikus jr. Dus niet de
vader bleek de gezochte tekenaar te zijn, maar zijn zoon!
Hij werd in 1911 in Deventer geboren. Hier groeide hij op aan het Groe-
nedijkje. Zijn moeder was Aleida Willemina Oortgiese. Henk volgde na
de lagere school een opleiding tot timmerman aan de ambachtsschool
in Deventer. Zowel op de lagere school als de ambachtsschool viel hij op
door zijn tekenvaardigheid. Hij had graag een opleiding in die richting
willen volgen, maar zijn vader vond dat daar geen droog brood in te ver
dienen was en stuurde hem naar de ambachtsschool. Het tekenen bleef
hem echter boeien. In zijn vrije tijd nam hij later nog wel tekenlessen bij
een vroegere leraar van hem.
Na zijn opleiding werkte hij jarenlang als timmerman in de bouw. Dat werk
bracht hem o.a. tot in Rotterdam. Aan zijn tekenvaardigheid deed hij in die ja
ren nauwelijks iets. Daar begon hij pas weer mee, nadat hij zich in Lochem had
gevestigd. Henk kwam daar terecht, omdat hij tijdens de bezetting van ons
land door de Duitsers er niet voor voelde om in Duitsland te moeten gaan wer
ken. Om daaraan te ontkomen volgde hij het advies op van een goede kennis
om van baan te veranderen. Zo kwam hij er toe om in Lochem in een gehuurd
-pand een boekenbeurs annex ansichtenhandel te beginnen. In de oorlog
werd namelijk veel gelezen, omdat men vaak binnen bleef of moest blijven en
er verder nauwelijks iets te doen was. Zijn winkelbibliotheek noreerde in die
jaren daardoor goed. Henk werd uiteindelijk toch gepakt voor de arbeidsdienst en moest naar Deventer. Maar omdat
zijn vrouw in verwachting was kreeg hij uitstel, dat gelukkig voor hem tot afstel verwaterde. Toen zijn ansichtkaarten
met foto's van de omgeving opraakten besloot Henk zijn eigen tekeningen van Lochemse gebouwen en landschappen
te gaan gebruiken. Hij nam in die tijd ook lessen in aquarelleren1 in Deventer. Voor de ansichtkaarten maakte hij de ken
merkende pentekeningen, zoals ze op de eerste bladzijde van dit artikel zijn afgedrukt (meestal met het kenmerkende
kartelrandje) en later ook sepiatekeningen.
Van de pentekeningen en de sepiatekeningen, bedoeld voor de ansichtkaarten, liet hij cliché 's maken, waarmee de
ansichtkaarten werden gedrukt. Ook liet hij twee ansichtkaartenmapjes maken met sepia-afbeeldingen2 zie beide
afbeeldingen).
Serie
fraaie prentbriefkaarten
van Lochem
A
Henk Holterman zoals hij er uit zag, toen hij r, r r
in Lochem woonde 3.
naar originele sepia-tekeningen
n
B
prentbriefkaarten
naar originele sepia-tekeningen
tl
f
Uil H It L h fi