Mogelijk heeft u wel eens tekeningen gezien van Lochemse gebouwen en Lochemse plekjes, zoals
op de linker pagina afgebeeld, in deze stijl met die kenmerkende gekartelde rand. Niet allemaal,
maar toch de meeste zijn gesigneerd met 'H. Holterman'. Hij moet er in de loop der jaren veel heb
ben gemaakt. Hoeveel, dat weten we niet, omdat ze niet allemaal bekend zijn. Maar dat het er veel
moeten zijn, is ons wel duidelijk.
Tot nu toe was bij het Historisch Genootschap Lochem Laren Barchem niet bekend wie achter de
naam H. Holterman schuil gaat. Niemand kon ons tot nu toe meer vertellen, dan dat hij rond 1950
een particuliere uitleenbibliotheek had op de hoek van de Gudulastraat en 't Ei. Waar die voorlet
ter 'H.' voor staat, dat weet men niet.
Zoektocht naar H. Holterman
Het viel niet mee om hem op het spoor te komen. Ik ging ervan uit dat hij uit Lochem moest komen, gezien de vele te
keningen met Lochem als onderwerp. Maar zeker was dat niet. De oude bevolkingsregisters (in te zien tot 1939) gaven
wel wat mogelijkheden, maar leidden niet duidelijk naar een bepaalde persoon.
Wel hebben we op de Veldmaat, het onderkomen van het genootschap, een schilderijtje van de Oosterwal met een
aantal kleine huisjes. En aan die Oosterwal blijkt rond 1900 links naast die kleine huisjes Hendrikus Holterman, was-
knecht bij wasserij Ten Hoopen, te hebben gewoond. Maar hij bleek niet de bewuste tekenaar te zijn. Wel had hij drie
zonen met een 'H' in de naam: Hendrikus, Herman en Hendrik Jan. Eén van hen zou het kunnen zijn. Hendrik Jan leek me
daarvoor de meest aangewezen persoon, omdat er ook tekeningen met afbeeldingen uit Apeldoorn van H. Holterman
bekend zijn. En de beide zoons van Hendrik Jan zijn later naar Apeldoorn verhuisd. Hendrik Jan is uiteindelijk ook in
Apeldoorn overleden. Contact met een kleinzoon van Hendrik Jan, in Apeldoorn wonend, maakte me echter duidelijk
dat zijn opa niet de bewuste tekenaar was geweest. Hij wist het niet helemaal zeker, maar volgens hem ging het daarbij
om een neef of een halfbroer van zijn opa. Hendrikus Holterman sr. was namelijk twee keer getrouwd geweest. Eerst
met Johanna Veldink en na haar overlijden met Aaltjen Wensink. Omdat zowel Herman Holterman als opa Hendrik Jan
geboren werden uit het huwelijk met Aaltjen Wensink, kon Herman geen halfbroer zijn van Hendrik Jan. Daarom kwam
eigenlijk alleen nog Hendrikus jr., geboren uit het huwelijk met Johanna Veldink, als mogelijke tekenaar in aanmerking.
Hendrikus jr., geboren in 1879 was op 20-jarige leeftijd uit Lochem vertrokken en na omzwervingen in 1904 in Deventer
neergestreken, waar hij zijn verdere leven gewoond en als timmerman gewerkt heeft. Iets over hem als amateurschilder
en tekenaar was niet te vinden.
Een gedeelte van de Oosterwal geschilderd door H. Holterman. Links het huisje van Hendrikus Holterman en zijn gezin.
