8 Dat daar van ter sijner tijd sal moeten
rapport doen, voorts sig in allen opsigte
soodanig gedraagen als des Stads Dienst
vereijscht en na belang van saaken sal
behooren te geschieden.
Reserveerende Haar Weled.en Agtbaren
sig de faculteit om deese instructie telkens
wanneer sulx moge noodig sijn te veran
deren te vermeerderen of te verminderen,
soo als sulx eventueel willen oordeelen
te moeten geschieden. Aldus gedaan en
gearresteert bij Burgemeesteren, Scheepe
nen ende Raad der Stad Lochem, in den Raade op den
19 den October 1778.
Ter ordonnantie van deselve J.L. Solner junior
Het Gelders Dagblad had destijds als kop: Unieke muur
snel gesaneerd.
inderdaad dat ook in Lochem de Jaarmarkt meerdere
dagen duurde.
We komen hierop nog terug onder 'de bebouwing'.
De bebouwing
Fundering uit de veertiende eeuw
Tijdens grondwerkzaamheden in 2009 bij het beeld
van de Hooiplukker (dat destijds voor de Rabobank
stond) kwamen funderingen uit de veertiende eeuw
tevoorschijn.
betrevt, dog van Stadsburgeren en ingesetenen enkel
maar halv geld. Welke Jura ieder markt of Kermis door
een iegelijk Craamer aan hem sullen moeten worden
voldaan.
6 Dat daar en booven voor sijn opsigt en bewaaringe
des nagts van ieder Craam sonder onderscheijd sal
genieten eene stuiver voor ieder nachtwaake.
7 Waar en teegens hij sal moeten wacht houden en
geduurende de gansche nagt de Craamen met de
noodige manschap bewaaken, alle baldadigheeden
en Injurien van het gemeen soo veel mo
gelijk trachten te keeren. Voorts alle die
geene te ontdekken welke sig aan Die-
verien ofte andere malversatien mogten
hebben schuldig gemaakt.
Uit deze instructie zijn wel aardige conclusies te trek
ken, zoals over de Kermis en successieve Jaarmarkten.
Voor het woord Kermis raadplegen we wederom
Wikipedia: 'Een kermis is een verzameling rondtrekkende
attracties en kramen in de openlucht ter vermaak van
het volk. Van oorsprong is een kermis een Jaarmarkt ter
gelegenheid van de wijdingsdag of een andere feestdag
van de parochiekerk van een plaats. Het woord kermis
is dan ook een verbastering van kerkmis of kerke-misse.
Op die dag stroomde het volk samen om de patroonhei
lige te vereren en om zich te vermaken. De kermis wordt
gedurende enkele dagen of een week gevierd'.
We vermoeden dus dat in Lochem de Kermis (in com
binatie met een jaarmarkt) rond 8 januari plaatsvond
en dat verder in het jaar mogelijk nog een paar maal
een jaarmarkt werd gehouden.
We kunnen aannemen dat er nogal wat marskramers
op af kwamen. De weekmarkt zoals we die nu kennen
bestond in ieder geval nog niet.
In punt 7 staat dat de Marktmeester 'salmoeten wacht
houden en geduurende de gansche nagt de Craamen
met de noodige manschap sal bewaaken'. Hieruit blijkt
Het was nog een geluk dat amateurarcheoloog Ben
de Graaf eventjes tijd heeft gekregen wat onderzoek
te doen want kort daarna is het fundament opge
ruimd ten behoeve van werkzaamheden aan de
riolering. Lochem en archeologie, het is nog nooit een
gelukkig huwelijk geweest! Een gemeentewoordvoer
der zei nota bene dat alleen vondsten uit de Romein
se tijd of ouder worden geconserveerd. Ongelooflijk!
Wat Ben heeft gevonden is het volgende: "Het gaat
waarschijnlijk om restanten van een kelder. Ik ver
moed dat de muur uit de veertiende eeuw dateert.
Er zat ook een vloer in. Ik sta voor een raadsel. Brand-
sporen die ik op vele plekken in de binnenstad heb
gevonden ontbraken. De kloostermoppen waar de
fundering van 24 m2 oppervlakte uit bestond waren
van iets kleiner formaat dan de oudste kloostermop
pen. Oude plattegronden geven geen bebouwing op
die plek".
Misschien heb ik acht jaar na dato een mogelijke op
lossing van dit raadsel.
In het gedeelte van dit artikel dat gaat over de Markt-
functie hebben we gezien dat tijdens de Jaarmarkten
Foto: Ab Haakeboom
