Willem de Koning: rijksambtenaar en
natuurliefhebber
BRIEFKAART
Naar aanleiding van een bijzonder poststukje uit Lochem
CeesJan Frank
Soms levert een speurtocht op Marktplaats een bijzondere vondst op, opgedoken uit een stoffig
album of een oude kastlade: een merkwaardig documentje, dat in dit geval een onbekend stukje
Lochems verleden onthult. Het brengt ons bijna honderd jaar terug in de tijd en verhaalt van een
voorname rijksambtenaar met een bijzondere belangstelling voor moeder natuur.
(*&c'exS^c
Aan
Het op het oog weinig tot de verbeelding sprekende
documentje betreft een dichtbeschreven briefkaart,
op 27 oktober 1919 vanuit Lochem verzonden naar
een grote uitgeverij, Verlag Quelle Meyer, in Leip
zig in Duitsland. Dit was een bekende en nog steeds
bestaande uitgeverij, een familiebedrijf, dat in 1906
in Leipzig was gesticht. Richard Quelle en Heinrich
Meyer, beiden boekhandelaren, richtten zich vooral
op het uitgeven van publicaties op het gebied van
natuurwetenschap en biologie1.
De afzender van de briefkaart is een zekere "de Ko
ning, Reichssteuereinnehmer Lochem". Deze meneer
De Koning woonde volgens het kaartje aan De Bleek
A276. Hij verzocht om een prijsopgave van een lange
lijst met boeken, vermeld op de achterzijde van de
briefkaart. Het gaat vrijwel zonder uitzondering om
gewichtige Duitse studieboeken over de natuur: ver
handelingen over allerlei soorten dieren, van prehis
torische soorten (Tiere der Vorzeit), bijen en wespen
(Bienen und Wespen) tot bosdieren (Die Tiere des
Waldes). Ook specialistische botanische studies staan
in het lijstje vermeld (Lehrbuch der Botanik, Niedere
Pflanzen, Biologie der Pflanzen, Pfilze der Heimat).
Zeventien boekwerken in totaal. Opvallende titels zijn
ook Plankton Prakticum, Das Süszwasseraquarium en
Die microscopische Kleinwelt der Pflanzenwelt. Van
sommige boeken vroeg de Koning zelfs prijsopgave
van meerdere exemplaren.
De prijsopgave diende tevens als bestelling, want de
Koning besluit zijn aanvraag met de mededeling, dat
hij na de prijsopgave te hebben ontvangen snel zal
betalen door middel van een postwissel of een check.
Willem de Koning
Wie was deze meneer de Koning, met zijn meer dan
gemiddelde belangstelling voor de natuur?
Na enig speurwerk blijkt het te gaan om een zekere
Willem Jacobus Cornelis de Koning, die op 3 april
(CARTE POSTALE)
A 'zender"Expédilcur
De briefkaart, door Willem de Koning in 1919 verstuurd aan uitgeverij Quelle Meyer in Leipzig (collectie auteur).