Antwerpen aan de Berkel (1)
Belgische vluchtelingen in de Eerste Wereldoorlog
Cees Derlagen
Na de Duitse inval in augustus 1914 en vooral na het bombardement op Antwerpen in oktober
1914 vluchtten een miljoen Belgen naar het neutrale Nederland. Ook Lochem heeft veel vluch
telingen, meer dan tweehonderd, opgenomen. Onder deze 'nieuwe' Lochemers bevond zich een
belangrijke vertegenwoordiger van de Oost-Europese theaterwereld: Jacob Spiwakowsky (1852
1914), die met zijn familie onderdak vond bij enkele Lochemse families. Helaas vertrok de familie
na enkele dagen weer naar het door de Duitse bezetter weer veilig bevonden Antwerpen. Maar
wellicht heeft Lochem in de harten van de familie Spiwakowsky een warm plekje betekend: een
rustpunt in een chaotische wereld.
Jacob Spiwakowsky was zelfs in het kosmopolitische
Antwerpen van vlak voor de Eerste Wereldoorlog een
imponerende persoonlijkheid. Wie hem over de Key-
serlei zag wandelen, met vrienden of met zijn echtge
note, zag een ware toneelspeler, druk in het Jiddisch
redenerend, met heftige gebaren, af en toe theatraal
Belgische vluchtelingen, 1914 (Nationaal Archief).
