me Huur, te Lochem, gelegen aan
X den Staatsspoorweg en de Gel-
derschOverijselsche Stoomtram,
waar goede Scholen zijn en ook
behalve de Hervormde en Remon-
strantsche Kerken, een R. K. Kerk
in aanbouw is, een Heerenhuis,
staande op het Singel, bevattende
7 Kamers, Keuken, Kelder enz., met
daaraan gelegen Tuin. Aanvaard
baar Mei of Aug. Te bevragen bij den
Architect J. BOSCH, te Lochem.
/*7AA\
fende Lochem, vermeld als "landmeter, directeur der
gasfabriek en particulier architect"5. Het Zutphense
adresboek van 1875 vermeldt hem ook als opzichter
van gemeentewerken van Lochem6 en nog steeds
als directeur van de gasfabriek aldaar. Bosch werd,
vermoedelijk vanwege zijn ervaringen in Lochem, in
1866 gevraagd een gasfabriek voor het Overijsselse
Goor te bouwen7. Jacob Bosch was in 1853 getrouwd
met Johanna Hendrika te Hasseloo8. Het stel kreeg
vijf kinderen. Eén van de zonen, Jacob Johan Hendrik
Eliza, geboren in 1865, trad in de voetsporen van
zijn vader en volgde, vermoedelijk in Duitsland, een
opleiding tot bouwkundige9. In 1889, nadat hij vijf
jaar eerder was teruggekeerd naar Lochem, vertrok
hij definitief naar Duitsland, waar hij zich vestigde in
Stettin. Vader Jacob overleed in 1894 in Lochem.
Ontwerpen van architect Bosch in Lochem
Uit het begin van de jaren 60 dateren voor zover
bekend ook de eerste ontwerpen van Bosch voor ge
bouwen in Lochem, zoals dat voor de bewaarschool
aan de Zuiderwal (1862). In de navolgende jaren ver
rees er een groot aantal gebouwen van Jacobs hand.
Een kleine greep: villa Borneo aan de Barchemseweg
(1868), de rij herenhuizen Bella Vista aan de huidige
Graaf Ottoweg (1875), de Remonstrantse kerk aan
de Emmastraat (1879) en Hotel Stad Lochem aan de
Nieuweweg (1883). Vermoedelijk zijn ook veel van de
wit gepleisterde villa's aan de Nieuweweg door Bosch
ontworpen. Veel van deze gebouwen zijn nog vorm
gegeven in de in hun tijd populaire, door het neoclas
sicisme beïnvloede stijl, met klassieke ornamenten en
wit gepleisterde gevels.
In 1887 ontwierp hij de eerder genoemde rooms-ka-
tholieke St. Jozefkerk aan de Kastanjelaan, in neogoti
sche stijl.
Kasteeltje
De villa aan het begin van de Kastanjelaan, is van een
heel andere orde. Het huis is een mooi voorbeeld van
de pittoreske historiserende villa-architectuur, die aan
het einde van de negentiende eeuw opkwam, met
een mix van stijlelementen uit de renaissance en de
gotiek en de in de jaren tachtig in Lochem populaire
"stadsvakwerkstijl". Die vakwerkelementen zijn terug
te vinden in de topgevels, die van een patroon met
houten latten zijn voorzien. Door de traptoren, die de
villa in de volksmond de veelzeggende naam "De Pep-
perbusse" gaf, en de robuuste bakstenen gevels kreeg
het huis het karakter van een klein kasteeltje. De villa
onderging in de loop van de tijd enige kleine veran
deringen. In het begin bevond zich naast de traptoren
een houten veranda. Die is rond 1910 vervangen door
een bakstenen bouwdeel.
Het huis is in de beginjaren bewoond geweest door
de pensionhoudster Christina Wilhelmina de Crane,
die zich in 1887 met haar bejaarde moeder in Lochem
had gevestigd. Later woonde de joodse familie Wijler
in de villa: de veehandelaar Salomon Wijler, zijn vrouw
Paulina Wijler-Vomberg en hun zoon Salomon. Vanaf
het begin van de jaren 50 huisde het tandtechnisch
laboratorium van de firma Smithuis in de villa. De
familie zelf bewoonde de overige verdiepingen.
De villa staat sinds 1991 op de gemeentelijke monu
mentenlijst.
1
Het Nieuws van den dag, 12 februari
1887. In deze advertentie wordt de villa
Kastanjelaan 1 te huur aangeboden.