h
de Kastanjelaan. Ook hier woonden tijdelijk vogels van
diverse pluimage, waaronder de onvermijdelijke on
derwijzers. Als Ockels eigen woonruimte vindt, treffen
we In het bevolkingsregister de volgende adressen aan:
Wilhelminalaan 13 en Barchemseweg 62.
In 1913, Ockels is dan 33 jaar, huwt hij met Germdina
Dik, ook uit Wildervank, en in hetzelfde jaar gaat het
echtpaar wonen in het huis op de hoek van de Bar
chemseweg en de Hessenweg, dat Ockels had laten
bouwen en de betekenisvolle naam Dageraad' heeft
gegeven. Bij de keuze van de naam, zo mogen we aan
nemen, zal de gedachte aan Multatuli een rol hebben
gespeeld. 4
Uit het huwelijk met Germdina worden een dochter en
een zoon geboren, respectievelijk in 1914 en 1916. De
zoon Johan Hendrik Marten zal - menige lezer zal al
een vermoeden hebben gehad - de vader worden van
de eerste Nederlandse astronaut, de natuurkundige
Wubbo Ockels (1946-2014). De oude Wubbo Ockels
blijft tot zijn pensionering het Lochemse onderwijs
dienen en zal tot zijn overlijden, in het ziekenhuis van
Zutphen op 13 maart 1950, in Lochem woonachtig
blijven.
Van Ockels politieke ideeën mag de naamgeving van
zijn woning aan de Barchemseweg hebben getuigd,
ook eerder had hij van enige politieke belangstelling
blijk gegeven. In 1902 stelt hij zich kandidaat voor de
gemeenteraad van Wildervank op persoonlijke titel.
Later, we schrijven dan 1919, komt hij bij de verkiezin
gen voor de Provinciale Staten - het oude districten
stelsel is afgeschaft - voor op de bijzondere lijst voor
de SDAP. Hij staat op de vierde plaats; E. Beumkes, ook
uit Lochem, op de eerste. Maar dan zijn we al bijna tien
jaar vooruitgelopen op het incident van De Harmonie.
Toch kunnen Ockels politieke ideeën een rol hebben
gespeeld in het conflict waarbij zijn collega, 'het hoofd
ener school' de heer Van der Wal (1874-1956) zo'n be
langrijke rol speelde.
Wij immers mogen aannemen dat het hier gaat om
het 'hoofd ener school' Allert van der Wal, die zich in
oktober 1908 - Ockels woonde daar toen al vier jaar
- komende uit Irnsum in de gemeente Lochem liet
inschrijven. Hij was benoemd tot hoofd van School II
aan de Burgemeester Leenstraat. Hij kwam ook uit het
noorden, uit Friesland, samen met zijn familie: echt
genote Christina Dijkhout, zijn zoon Sytze Allert en
dochter Gerharda. Hij vestigde zich aan het begin van
de Zutphenseweg en later bewoonde hij het 'school
meestershuis' in de Achterstraat. Van der Wal was een
telg uit een familie van vooraanstaande onderwijzers
uit Friesland en zal misschien enigszins neergekeken
hebben op de familie van kleine middenstanders uit de
veenkoloniën, waaruit zijn collega Ockels was voort
gekomen. Het valt zeer te betwijfelen of Van der Wal in
Lochem zijn draai heeft kunnen vinden. De befaamde
meester Prop, die in 1915 als zijn opvolger was aan
gesteld, schreef in zijn memoires: 'Mijn voorganger
(Van der Wal) had een onaangename sfeer geschapen
in school, de kinderen waren onprettig, tenminste
velen; alleen door harde tucht had mijn voorganger
Woonhuis Dageraad, Barchemseweg 92 (eigenfoto)
Q_
