De Harmonie in 1911
en de affaire-Ockels
Cees Derlagen
Over de Lochemse 'burgersociëteit' De Harmonie is minder geschreven dan over haar tegenhanger
De Eendracht. Gelukkig zijn er twee notulenboeken van De Harmonie bewaard gebleven. Zij bestrij
ken de periode 1910-1935. In dit artikel beschrijf ik een incident dat het gevoel van saamhorigheid
in dit gezelschap eventjes danig op de proef stelde, tegen de achtergrond van de inrichting van
het Lochemse 'culturele kwartier' aan de Oosterwal in de jaren tien van de vorige eeuw.
In 1989 schreef Mr. J.G.M. van Hoorn een boekwerkje
waarin hij de geschiedenis van de Lochemse sociëteit
De Eendracht chronologisch uit de doeken deed1. Bij
de samenstelling van dit historische overzicht kon hij
gebruik maken van verschillende bronnen, waarvan de
voornaamste de notulenboeken over de periode 1829
tot 1929 waren. Deze boeken zijn in 1994 overgedragen
aan het Regionaal Archief te Zutphen, waar ze voor
iedereen te raadplagen zijn2. Uit de summiere behan
deling van de periode na 1929 door Van Hoorn valt
op te maken dat hij helaas niet de beschikking heeft
gehad over de notulen en/of ledenlijsten van deze
periode, waarin ook de oorlogsjaren vallen die ook het
sociëteitsleven in Lochem danig in beroering hebben
gebracht. Aangenomen moet worden dat dat materiaal
gewoonweg in de loop der jaren is verdwenen.
Ook als we op zoek gaan naar gegevens die zouden
kunnen helpen om de geschiedenis te reconstrueren
van de andere Lochemse sociëteit, de 'burgersocië
teit' De Harmonie, gesticht in 1879, ontmoeten we
een vergelijkbaar probleem: ook hier moeten we ons
behelpen met onvolledig bronnenmateriaal. Het lijkt
wel alsof de secretarissen zelden weet hebben gehad
van het belang van (goede) archivering. Een vaak
goed bruikbare bron als het gaat om de activiteiten
van verenigingen is de dagbladpers, maar die laat het
uiteraard afweten in de eerste jaren van het bestaan
van De Harmonie: de Lochemse Courant immers is
van 1882.
Gelukkig beschikt het bestuur van de sociëteit De
Harmonie nog over twee notulenboeken, die de
periode van 1910 tot 1935 bestrijken. De notulen
van algemene en bestuursvergaderingen geven een
aardig, maar verre van volledig, beeld van wat er in de
'burgersociëteit' in die jaren omging. In dit artikel laat
ik mij leiden door mijn belangstelling naar de perike
len rond de ingebruikneming van de Schouwburg en
de nieuwe lokaliteit van De Harmonie in 1910. Helaas
wordt de nieuwsgierigheid van de onderzoeker naar
wat er zich in deze interessante jaren afspeelde, maar
gedeeltelijk bevredigd. Wie namelijk meent dat in de
verslagen veel aandacht besteed wordt aan de fees
telijkheden in en rond de nieuwe concertzaal, komt
bedrogen uit. De verhuizing van de Tramstraat naar
de nieuwe accommodatie aan de Dr. Rivestraat brengt
voornamelijk getob over de inrichting van de nieuwe
zaal, gedoe met de verkoop van het oude meubilair
en gezeur met de kastelein teweeg.
Wubbo Ockels, 1880-1950
(bron: My Heritage, Ockels)
De schouwburg aan de Oosterwal. Aan de rechterzijde van het
gebouw bevond zich de lokaliteit van sociëteit De Harmonie, ca
1915 (Archief Historisch Genootschap Lochem-Laren-Barchem)
