10
de kinderen beheerst, maar soms een geest van verzet
gekweekt'5 Onder de leerlingen bevonden zich ook in
de ogen van de milde meester Prop 'enige woestelingen
,)uit slecht bekendstaande gezinnen' Daarnaast waren
er ook spanningen onder het onderwijzend personeel,
dat zich vaak met verlangens van medezeggenschap
tegenover het schoolhoofd plaatste. Dat Ockels op weinig
sympathie kon rekenen van Van der Wal, mag blijken uit
diens opmerking over Ockels, die 'niet met de hoed in
de hand staat' In de zomer van 1915 vertrok Van der Wal
weer met zijn gezin, dat inmiddels was uitgebreid met
een zoon Georg Casper en een dochter Tetje naar Zwolle.
Hier overleed hij in 1956.
De Harmonie behouden
Hoe liep het conflict in De Harmonie in de zomer van
1911 nu af? Een onverkwikkelijke affaire waar de meeste
leden, vooral de heer Van Krimpen, werkzaam aan School
I, snel een einde aan wilde maken. Gelukkig kon men
wijzen op een aantal onregelmatigheden in de stempro-
cedure. Zo had niet iedereen die ertoe gerechtigd was,
gebruik gemaakt van zijn stemrecht. De heer Van der
Wal nota bene was pas na afloop van de stemming aan
de leestafel gaan zitten. Ook had iemand zes briefes in
de bus gedeponeerd. De heer Bello, geen schoolmees
ter maar fabrikant, die het verzoek tot het houden van
de vergadering had mede-ondertekend, verklaarde dat
hij dat ook had gedaan als het de heer Van der Wal had
betroffen. Wel memoreerde hij dat van Ockels beweerd
werd dat hij 'niet over-vriendelijk' was, maar dat zou juist
een reden zijn hem in een ander gezelschap (dat van De
Harmonie?) te brengen. De heer Gorter had gehoord, zo
verklaarde hij, dat Van der Wal de stemming zou hebben
beïnvloed. Evenwel had niemand dat in de vergadering
openlijk willen toegeven en dat deed hem genoegen. De
heer Faber, ook een onderwijzer, betoogde dat Van der
Wal nu in zijn eer is hersteld en dat deze nu ook eraan zou
moeten meewerken de eer van zijn collega te herstellen.
De uitkomst van de discussie is een motie die met vrijwel
algemene stemmen wordt aangenomen:
"De vergadering der sociëteit De harmonie, gehouden
op Donderdag 13 Juli 1911; de déballotage van den heer
Ockels betreurende; besluit de déballotage op te heffen,
en het bestuur op te dragen, aan de heer Ockels mede te
deelen, dat hij zich, met afwijking van het desbetreffende
artikel van het reglement, terstond weer kan laten voor
dragen."
De algemene vergadering van 10 augustus 1911 werd
door slechts tien leden bezocht. Tot de reglementsver
anderingen die het gevolg waren van de 'affaire-Ockels'
werd zonder discussie besloten. De storm was weer gaan
liggen. De rest van het jaar bogen de leden, zo moge blij
ken uit de verslagen, zich vooral over de toestand van het
biljart. Hierbij laat Van der Wal zich niet onbetuigd. Van
Ockels wordt in de notulen niets meer vernomen, behalve
dat aan het eind van de vergadering van april 1912 nog
even door de heer Kloosterboer jr. het smeulende vuurtje
werd opgepookt door aanmerking te maken op de wijze
waarop een bestuurlid zich had opgesteld tegenover een
door hem, Kloosterboer, geïntroduceerd persoon. De
voorzitter, H.W. van den Brink, maakte aan de hoogst per
soonlijke discussie een einde. Maar of hier de heer Ockels
werd bedoeld, laten de notulen in het midden.
Het is jammer dat de verslagen niet verder reiken dan
1934 en dat de laatste fase van het zelfstandige bestaan
van de sociëteit De Harmonie niet uit de notulenboeken
valt te reconstrueren. Immers in 1937 wordt de vereniging
'De Verenigde Sociëteiten' opgericht, waarvan de statuten
in januari 1938 worden goedgekeurd. De fusie had ten
doel het bestaan van de schouwburg en de beide socië
teiten te bestendigen. Van Hoorn verbaasde zich erover
dat bij De Eendracht deze rigoureuze stap niet als zodanig
werd ervaren. 6 Het zal bij De Harmonie in deze roerige
jaren aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog niet
anders zijn geweest. Wellicht hadden de heren en mid
denstanders ook wel iets anders aan hun hoofd.
De heer Ockels bleef zoals gezegd het Lochemse onder
wijs trouw.
De beide notulenboeken van De Harmonie werden mij
vriendelijk door het bestuur van de sociëteit mede door
toedoen van bestuurslid de heer Beens ter beschikking
gesteld.
Q_
Een vijftal prominente leden van De
Harmonie op reis naar Zwitserland,
van links naar rechts: Ido Zuur, Faber,
Lefeber, Van Krimpen en N. Scheen, ca.
1915 (Archief Historisch Genootschap
Lochem-Laren-Barchem)
