Voormalig station Harkelbrug bestaat
150 jaar
Bijzonder monument in Laren
CeesJan Frank
Het is op 1 november 150 jaar geleden dat de spoorlijn Zutphen-Lochem-Hengelo officieel werd
geopend. Deze spoorwegverbinding was door de Staat aangelegd volgens de wet van 18 augustus
1860 ("Eerste Staatsaanleg" Lijn D.). Langs de spoorlijn bouwde de Staats Spoorwegen (SS) een
flink aantal spoor- en baanwachterswoningen en enkele stationsgebouwen in vijf klassen, al naar
gelang de grootte van de halteplaatsen.
In 1863 vonden de onteigeningen plaats voor de
aanleg van de lijn en de bouw van de stations. De
benodigde percelen werden op 11 juni bij Koninklijk
besluit aangewezen.
Eén van de stationsgebouwen, waarvan de bouw kort
daarop zou aanvangen, was het station "Harkelbrug",
bestemd voor de dorpen Laren en Almen. Het station
was genoemd naar de brug over de vlakbij gelegen
Harfsense beek. Later werd de naam veranderd in
"Laren-Almen" en in 1925 vond nogmaals een naams
verandering plaats. Toen besloot het Ministerie van
Waterstaat met ingang van de nieuwe dienstregeling
de naam te veranderen in "Station Laren".
Een station van de 5de klasse
Het kleine station werd gebouwd volgens het type
"5de Klasse", waartoe ook de stations van Gorssel,
Markelo en vele andere stationsgebouwen uit de
Eerste Staatsaanleg behoren. De 5de klasse stati
onnetjes waren eenvoudige gebouwen met twee
bouwlagen, een uitspringend middendeel met top
gevels en een ver overstekend kruisvormig zadeldak
op houten steunen. De Maatschappij tot Exploitatie
van Staatsspoorwegen noemde deze kleine stations
ook wel "haltegebouwen". Architect was vermoede
lijk de bouw- en werktuigbouwkundige ingenieur
Karel Hendrik van Brederode (1827-1897), die ook
verantwoordelijk was voor de 1ste, 2de, 3de en 4de
klasse gebouwen langs de spoorlijn. Het station in
Lochem (dat overigens ook op het grondgebied van
de toenmalige gemeente Laren werd gebouwd!) is
een voorbeeld van het type 4de klasse. De meeste
stationsgebouwen van de 5de klasse zijn rond 1914
1915 uitgebreid met lage zijvleugels en een extra
verdieping op het middendeel. Zo ook het gebouw
in Laren. Waarschijnlijk is toen ook de bepleistering
Een ansichtkaart van het
station van Laren-Almen,
vermoedelijk uit de jaren
veertig of vijftig. Een
vrij opmerkelijke kaart,
want het station was
toen al enige tijd geleden
opgeheven. Hier had het
voormalige stationsgebouw
nog haar witte kleur
(www.stationsinfo.nl)