Biografie van dokter E.G. Huender
door H.W. Heuvel
Een plattelandsdokter in Laren
Larense Heuvel Werkgroep
In het archief van ECAL (Erfgoedcentrum Achterhoek Liemers) in Doetinchem bevindt zich veel
bronmateriaal dat afkomstig is van Meester Hendrik Willem Heuvel, welbekend als schrijver van
het boek Oud-Achterhoeksch Boerenleven. Heuvel was erg veelzijdig en productief. Eén van de
manuscripten van zijn hand betreft een biografie over Dr. Everhard Gezinus Huender, geboren in
1828 te Nijbroek en overleden in 1911 te Laren Gld.
Hieronder volgt een
samenvatting van
die biografie, waarbij
Heuvel gebruik heeft
gemaakt van een le
vensloopbeschrijving
van Huender zelf, uit
1906. De biografie
is opgedeeld in vijf
stukken. De eerste
drie delen gaan over
de ouders en de
jeugd van Huender,
over zijn jongere
broer en onderwijs,
en over zijn oplei
ding. Daarna volgen
twee delen over zijn
periode in Laren.
Eerst op 't Linden-
berg (Deventerweg 73) en later in een nieuwe woning
op de Boerkamp (Rengersweg 5). Dit Larense deel
wordt uitgebreider besproken. De originele schrijfstijl
en bewoordingen zijn voor een groot deel overgeno
men
Heuvel en Huender
Toen H.W. Heuvel voor de eerste maal in Maclarens
heerlijke boek Harten van goud las over "Een dokter
van de oude school" moest hij steeds denken aan
de oude dokter E.G. Huender te Laren, die toen nog
leefde. Huender had veel indruk gemaakt op Heu
vel. De plattelandsdokter stond er om bekend altijd
hulpvaardig, onbaatzuchtig en nobel denkend te
zijn. Rijkdom interesseerde hem niet. Patiëntenbe-
zoek deed hij te voet. In het boek werd de begrafenis
van de oude Schotse dokter William Maclure op een
koude winterdag met voetenhoge sneeuw op een
ontroerende wijze beschreven. De begrafenis van Dr.
E.G. Huender was niet zo indrukwekkend; daarvoor
zijn onze Achterhoekse boeren te nuchter. Wel was
een groot aantal mensen op de Larense begraafplaats
gekomen om met dankbaarheid en verering afscheid
te nemen in dat mooie, plechtige dennenland.
I
Huender is op 12 januari 1828 geboren in Nijbroek,
gemeente Voorst. Hij was de tweede zoon van Rutger
Hendrik Huender, predikant te Nijbroek, en Bartha Ca-
tharina Aleijda Margaretha Aalbers. In 1832 was vader
Huender predikant geworden. Het grootste gedeelte
van het inkomen bestond uit de opbrengst van 28
bunders tiendvrij pastorieland. Een gedeelte daarvan
was verpacht, maar een ander gedeelte bebouwde
de dominee zelf, omdat dit voordeliger was. Zo hield
hij twee of drie melkkoeien, een paar eenjarigen, een
paar kalveren en een paard. Ook mestte hij jaarlijks
een paar varkens. Ds. Huender is verder predikant
geweest in Holten, Wijngaarden en Silvolde.
De jonge Huender ging naar school en voor domi
neeskinderen was het leren nog van veel meer belang
dan voor de boerenkindertjes, want zij moesten de
wereld in, terwijl de anderen, die bij vee- en akker
bouw bleven, niet zoveel kennis nodig hadden.
II
Een jongere broer, Gerhard Huender (geb. 1836), die
jarenlang hoofd van de school was in zijn geboor
tedorp, heeft op een onderwijzersvergadering een
aardige lezing gehouden, getiteld "Herinneringen uit
mijn schooljaren".
Daarin vertelt hij dat de kleintjes, die net op school
begonnen, kwamen te zitten bij oudere broers of
zusters. Die moesten hen helpen bij het leren van de
letters uit het spaboekje en het schrijven op de lei.
Dan kwamen ze op de kleine bankjes vooraan, waar
ze zich oefenden in het spellen; ze werden meestal
overhoord door de grotere kinderen, soms door de
meester. Ze werkten met "kuben", waarop 6 letters
stonden, op een letterplank, of kregen in koor oefe
ningen op de letterkast, die voor de klasse stond.
III
De studiejaren van Huender in den vreemde begon-
Dr. Everhard Gezinus Huender
