Zestig jaar tandtechniek in Lochem
Bijzonder Lochems bedrijf (1)
Door Bertus Frank
In deze nieuwe serie gaan we op zoek naar bijzondere verhalen over Lochemse bedrijven en
opmerkelijke beroepen in het verleden. Bertus Frank bijt het spits af met zijn herinneringen
aan het tandtechnisch laboratorium van de firma Smithuis, waar hij bijna vijftig jaar als
tandtechnicus heeft gewerkt. Het bedrijf zat vanaf 1939 op verschillende locaties in Lochem,
maar de bekendste vestiging, veertig jaar lang, was wel het markante pand met het torentje op
de hoek van Kastanjelaan en de Graaf Ottoweg, in de volksmond vroeger "de Pepperbusse"
genoemd. Smithuis verzorgde het gebitsprothesewerk voor tal van tandartsen in de regio. Het
verhaal van een bijzonder vakgebied met een al even bijzondere voorgeschiedenis. We laten
Bertus aan het woord.
Terug in de tijd
Al zo lang de mens bestaat worstelt hij met zijn gebit. En de uitval van tanden en kiezen was wel
het grootste probleem. De middelen om daar iets aan te doen waren er vroeger praktisch niet,
maar door de eeuwen heen werd er telkens wel weer iets nieuws bedacht om het gemis van eigen
tanden en kiezen te compenseren. Dat gebeurde al ver voor het begin van de jaartelling, in de zesde
eeuw voor Chr. De oudste prothesen zijn afkomstig uit de Etruskische cultuur (midden Italië) en waren
vervaardigd uit reepjes goud en losse mensentanden. Van de oude Egyptenaren is bekend dat loszittende
tanden met gouddraad werden gefixeerd. Ook uit Sidon in het Midden-Oosten is iets dergelijks bekend.
Deze methoden werden in West-Europa omstreeks 1500 nog steeds toegepast. Vanwege het kostbare
materiaal was zo'n prothese natuurlijk alleen voor de allerrijksten weggelegd.
16
Cassette met showmodellen van staalframes, staalplaten, rubberen en kunststof protheses, circa 1940 (collectie firma
Smithuis).
Land van Lochem 2014 nr. 2