De Nieuwe Begraafplaats aan de
Zutphenseweg te Lochem 1929 -
Pax Ex Euntibus
Drs. W.J. Nijenhuis-ten Arve, tuin- en landschapshistoricus
Het thema van de landelijke Open Monumentendag 2012 op 8 en 9 september is Groen
van Toen. Men denkt in eerste instantie bij dit thema aan historische tuinen en parken
bij buitenplaatsen. Vooral omdat 2012 ook het Jaar van de Buitenplaatsen is. Het ligt ook
voor de hand aandacht te schenken aan landgoederen, villaparken, particuliere tuinen
uit het verleden, vaak aangelegd door beroemde tuin-, park- en landschapsarchitecten.
Waar men meestal niet aan denkt, zijn begraafplaatsen. Daarvan zijn er in Lochem drie:
de Oude Begraafplaats aan de Zutphenseweg, wel vaker belicht, de Joodse begraafplaats
even verderop aan dezelfde weg en de Nieuwe Begraafplaats ook aan de Zutphenseweg.
Deze laatste trok mijn speciale aandacht. 'Wat is de historie daarvan?' vroeg ik me als
nieuwkomer in de gemeente Lochem af.
Erlangs rijdend in de vroege zomer werd en word ik getroffen door een lange, dubbele haag van bloei
ende rododendrons, waarachter twee ingangswegen zijn, die leiden naar een ingang van wat bij nadere
beschouwing een begraafplaats blijkt te zijn. Verscholen achter deze dubbele hagen ligt een rietgedekt
stenen poortgebouwtje, dat uit twee gedeelten bestaat, met in het midden een toegangshek in Art Deco, met
daarop de tekst: Pax Ex Euntibus, wat Vrede met hen die zijn heengegaan betekent, en zes gestileerde gedoofde
en brandende fakkels, de dood en de wederopstanding voorstellend. Dit hek verschaft begrafenisstoeten toe
gang tot de begraafplaats. Op elk van de gevels aan de voorzijde van de poortgebouwtjes, bevindt zich een
in terracotta uitgevoerde gevelsteen met daarop de tekst Vita Brevis Het leven is kort en daaronder een
olielampje: symbool van het leven dat geleefd wordt en uitdooft.
22
Hek in Art Deco uit 1931 met de tekst Pax Ex Euntibus en
Inrit naar het poortgebouwtje van de Nieuwe Begraafplaats
Lochem
zes brandende en gedoofde fakkels
Land van Lochem 2012 nr. 2
